Avrupa birliğinin yumuşak gücü ve koşulsallık bağlamında 1999 sonrası Türkiye ile ilişkileri

Abstract

Avrupa Birliğinin dış politikada kullanmayı tercih ettiği güç türü akademik alanda ve uluslararası siyasette büyük tartışma konusudur. Konsey ve Komisyon belgeleri, kurucu antlaşmalar ve Yüksek Temsilcilerin konuşmaları Birliğin uluslararası ilişkilerde yumuşak gücü kullanan barış yanlısı normatif bir aktör olduğunu göstermektedir. Özellikle Birliğin iki dünya savaşının yıkıntılarından ders alarak başlattığı bütünleşme hareketi, günümüzde altı üyeden yirmi sekiz üyeye ulaşarak tüm kıtada barış, refah ve huzur getirmiştir. AB yumuşak gücünün en etkili silahı siyasi koşulsallığıdır. Koşulsallık genellikle aday ülkelerin, Birliğe üye olabilmeleri için insan hakları ve demokrasi konusundaki yerine getirmeleri gereken yasal düzenlemeleri kapsar. Siyasi koşulsallık stratejisi ilk olarak Yunanistan, Portekiz, İspanya’nın adaylık süreçlerinde kullanılmış, gerçek manada Kopenhag Kriterlerinin kabul edilmesiyle Merkezi ve Doğu Avrupa genişlemesinde, etkili şekilde uygulanmıştır. Koşulsallık genel olarak aday ülkede ilerleme raporlarının yayınlaması ve müzakere sürecinde fasılların açılıp kapanması şeklinde uygulanır. Bu doğrultuda Türkiye, müzakere süreci devam eden aday bir ülke olması ve yirmi yıldır üyelik süreci devam etmesine rağmen halen nihai hedefe ulaşamaması nedeniyle koşulsallık bağlamında incelenmesi gereken bir örnektir. Bu çalışmanın iki hedefi vardır. Birincisi Avrupa Birliği’nin yumuşak gücünün, koşulsallık bağlamında bazı dönemlerde idam cezasının kalkması, ordunun sivil yönetim üzerindeki etkisinin azaltılması, Kürt ve diğer azınlıklara daha fazla haklar verilmesi gibi Türkiye’de yapılması ‘imkânsız’ olarak görülen reformların gerçekleştirilmesindeki etkisini açıklamaktır. Tezin ikinci hedefi, aday bir devlet olmasına ve müzakere vi süreci devam etmesine rağmen koşulsallığın Türkiye örneğinde niçin başarısız olduğunu ortaya koymaktır. Bu hedeflerin konulmasının sebebi, koşulsallığın daha önceki genişleme dalgalarındaki başarısına rağmen Türkiye örneğinde neden başarısız olduğunu incelemektir. Çalışma güvenilir bir üyelik perspektifinin ve teşvikinin olması durumunda koşulsallığın Türkiye örneğinde işe yaradığını, bunun olmaması durumunda bugünkü durumda olduğu gibi ilişkilerin kopma noktasına geldiğini savunmaktadır. Sonuç olarak çalışmada, karşılıklı güvensizlik ve endişelerden dolayı Türkiye’nin Avrupa Birliğine yakın bir gelecekte üye olamayacağı değerlendirilmektedir

The kind of force favoured by the European Union in its foreign policy has been a subject to great debate in academia and in international politics. The Council and the Commission documents, founding treaties and speeches of the Union's High Representatives show that the Union is a peaceful, normative, civilian actor which uses soft power in international relations. In particular, the Union's move for integration, which took lessons from the ruins of the two world wars, has now grown from six members to twenty-eight member, bringing peace, prosperity and peace throughout the continent. The most effective weapon of EU’s soft power is its political conditionality. The conditionality usually means the legal arrangements on human rights and democracy that the candidate countries must meet in order to become a member of the Union. The strategy of political conditionality was first used in the candidacy processes of Greece, Portugal and Spain, and was effectively implemented in the enlargement to Central and Eastern Europe with the adoption of the Copenhagen Criteria. The conditionality is generally applied in the form of the publication of progress reports about the candidate country and in the opening and closing of chapters in the negotiation process. In this respect, Turkey is a good example that needs to be examined in terms of conditionality, as it is a candidate country whose negotiation process is still ongoing despite the membership process has started twenty years ago and not reached its final goal yet. This study has two goals. The first one is to explain the effect of the soft power of the European Union in terms of conditionality on the viii implementation of reforms that are seen as impossible in Turkey in some periods, such as abolishing the death penalty, reducing the military's influence on Civil Administration and granting more rights to Kurdish and other minorities. Secondly, the study aims to explain why the conditionality has failed in the case of Turkey, even though it is a candidate country and the negotiation process still continues. The reason for setting these goals is to examine why conditionality has failed despite its success in previous expansion rounds. The study argues that if there is a reliable membership perspective and incentive, the conditionality works in the case of Turkey, and if there is not, relations have reachs to the point of rupture as they are today. As a result, the study suggests that Turkey would not become a member of the European Union in the near future due to mutual distrust and concerns