Ülkemizde demiryolu ile yük ve yolcu taşımacılığı Türkiye Cumhuriyeti Devlet
Demiryolları (TCDD) işletmesi tarafından sağlanmaktadır. Demiryolu yük taşımacılığının
en zorlu bileşenlerinden biri olan manevra alanlarında, trenlerin kabul ve sevk işlemleri
gerçekleştirilmekte olup bu faaliyetler yüksek maliyetli, uzun zaman alan ve emek yoğun
işlemlerdir. Manevra alanlarında tren-zaman çizelgesine göre gerçekleştirilen temel
işlemler; gelen vagonlarının manevra alanına varış yaptıkları tren teşkilinden ayrıştırılması,
giden vagonlarla eşleştirilmesi ve giden tren teşkilini oluşturmak üzere yeniden
birleştirilmesidir. Bu işlemler gelen vagonların paralel manevra hatlarına atanması yoluyla
yapılır. Gelen vagonların manevra hat uzunluklarını aşmayacak ve bloklamayı önleyecek
şekilde hatlara atanması problemi literatürde Demiryolu Aracı Manevra Problemi (DAMP)
olarak bilinmektedir. DAMP’nin amacı toplam manevra maliyetinin en küçüklemektir.
Bu çalışmada, TCDD idaresinde Ankara ili Marşandiz Gar’daki gerçek bir problem
DAMP olarak ele alınmış ve Schrijver (2003) modeli temel alınarak bir Tamsayılı Doğrusal
Programlama (TDP) modeli oluşturulmuştur. Bu model GAMS yazılımı kullanılarak
kodlanmış ve çözülmüştür. Çözüm sonucunda ulaşılan manevra maliyeti ile mevcut
durumda katlanılan maliyetler karşılaştırıldığında manevra maliyetinin mevcut duruma göre
%17 daha düşük olduğu görülmüştür. Ayrıca, farklı vagon sıralamaları ile türetilen 12
problem çözülmüş, sonuçlar karşılaştırılmıştır. Benzer şekilde, farklı ikili hatlar kullanılarak
türetilen 15 problem de çözülmüştür
Passenger and freight transportation in Turkey is handled by state owned Turkish
State Railways (TCDD). One of the most challenging components in rail freight
transportation is shunting field where inbound trains are accepted in, and outbound trains
depart from and also the processes in this field are highly expensive, time consuming and
labor intensive. Fundamental operations according to timetable in shunting field include
decoupling of inbound cars coming from inbound trains then matching and recoupling of
inbound cars to outbound cars. These operations are performed by assigning the incoming
cars to a limited number of parallel shunting tracks. The problem of determination of
shunting movements under the constraints of the shunting track capacity and car
blocking/crossing constraints is known as “The train unit shunting problem” in the literature.
In this problem, the objective is to minimize the total shunting cost associated with the
shunting movements.
In this study, a real world shunting problem which arose in Marşandiz Gar at central
train station in Ankara is modeled as a DAMP and an ILP (Integer Linear Programming)
model based on Schrijver (2003) is proposed. The proposed model is coded in GAMS and
solved to optimality. The resultant total shunting cost is found to be 17% lower than the
actual shunting cost. Moreover, 12 problem instances are generated by using different car
sequences and these instances are also solved. Similarly, 15 more instances are generated by
considering possible pairs of shunting tracks
