Çağdaş Türk Lehçelerinden biri olan Türkmen Türkçesini bu zamana kadar kip
çekimleri bakımından detaylı bir şekilde ele alan bir çalışma olmadığından, biz
araştırmamızda bu açığı doldurmaya çalıştık. İncelemek için seçtiğimiz metin,
Türkmen Türkçesinde yayımlanmış ilk Köroğlu Halk Destanı’dır. Bu destan geçiş
dönemi metni olduğundan ve halk arasında dilden dile dolaşıp gelen Köroğlu
hikâyelerinden olduğu için ağız özellikleri de taşımaktadır. Metnin bu özelliği bizi onu
Eski Türkçe ile karşılaştırma yapmaya yöneltti. Araştırmamızda kip ve kiplik ile ilgili
görüşler incelenmiştir. Eski Türkçe metinlerden elde edilen kaynaklar ile Eski Türkçe
ile Türkmen Türkçesinin kip çekimleri ve yapıları emir-istek, şart ve gereklilik
başlıkları altında karşılaştırılmıştır. Eski Türkçede olmayan fakat Türkmen
Türkçesinde kullanılan kip ekleri ayrı bir bölümde incelenmiştir. Köroğlu Halk
Destanı’nın incelediğimiz kısmının tıpkıbasımı çalışmamızın sonunda verilmiştir.
Okuyucunun tıpkıbasımı daha iyi anlayabilmesi için Köroğlu Halk Destanı sözlüğü
eklenmiştir.
Çalışmamızın sonunda ise, Eski Türkçe kip çekimleri ve yapıları, Köroğlu
Halk Destan’ından seçilen örnekler ile karşılaştırılarak bir sonuca varılmıştır
Since in terms of mood inflections there is no a scrutinized study of Turkmen
Turkish, which is considered to be one of the modern Turkish dialects, we have tried
to bridge this gap in our research. The text we chose to research Köroğlu Halk Destan
is the first published version in Turkmen Turkish. Since this epic belongs to the
transitional period and also to the tales of Köroğlu, spread from mouth to mouth
colloquially, it has dialectical elements. This speciality of the text lead us to compare it
with Old Turkish. In this study, mood and point of views of modality were examined.
The sources we acquried from the Old Turkish texts with the Old Turkish and
Turkmen Turkish The Mood constructions and inflections were compared under the
headings of emperative - optative, conditional and necessitative. The modal suffixes
that do not exist in Old Turkish but used in Turkmen Turkish were examined in a
separate section. The facsimile of the part of Köroğlu Halk Destan we have examined
is given at the end of our study. İn order to help the readers better understand the
facsimile, Köroğlu Halk Destan’s dictionary has been added.
At the end of the study, the old Turkish mood constructions and inflections
were compared with the examples we selected from the Köroğlu Folk Epic
