Kamu yönetiminin iyi işlemesi, nitelikli bir personel rejimiyle mümkündür.
Türkiye'de bunu sağlamak için Cumhuriyet öncesi ve sonrası yapılan reformlarla
sağlam bir kamu personel sistemi oluşturulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda
personelin göreve alınması, atanması, yükseltilmesi, hak ve yetkileri, ödül ve
cezaları, emeklilik hakları hukuki bir çerçeveye oturtularak çağdaş bir yapıya
kavuşturulmuştur. Yapılan düzenlemelerde meritokrasinin esas alınması; personel
sisteminin adil, eşit ve tarafsız bir şekilde işleyeceğinin işareti sayılmıştır. Ancak
kamuda istihdam süreçlerinde yaşanan olumsuz örnekler, kanunlara rağmen kayırma
yönelimli ihlallerin açık ya da örtülü bir şekilde yapıldığını göstermektedir.
Bu çalışmada, yasal altyapısı meritokratik ilkelere dayanan Türk kamu
personel sisteminde bu ilkelerin pratiğe yansıyamamasının patolojik sebeplerinden
biri olan nepotizm araştırılmıştır. Literatür incelenmesi, yazılı basın haberleri,
mahkeme ve etik kurul kararları çerçevesinde, geleneksel toplum yapısının egemen
olduğu Türkiye'de sıkı akrabalık ilişkilerinin kamuda istihdam politikalarını
etkilediği tespit edilmiştir. Bu kapsamda çalışma, nepotizmin bir yönetsel yozlaşma
türü olarak meritokrasinin önünde engel teşkil ettiği varsayımına dayanmaktadır.
Araştırmada nepotizm ve meritokrasinin kavramsal çerçevesi oluşturularak
dünya ve Türkiye'deki uygulama örnekleri araştırılacak ve 1982 Anayasası'nın 10. ve
70. maddeleri üzerinden bir değerlendirmesi yapılacaktır
A well functioning public administration is only possible by a qualified
personnel system. In Turkey, to this purpose, some reforms are made both before and
after the Republic an era in order to have a sound public personnel system. With in
this context, appointments, promotions, rights and liberties, rewards and
punishments, retirement rights of personel are regulated in a legal framework, giving
them a modern structure. Since regulations have been made upon meritocracy, it can
be taken as an indicator that personel system functions just, equal and unbiased.
However, bad examples in the process of public employment show that some
nepotistic violations against the laws are made implicitly or explicitly.
In this work, nepotism, which is one of the main reasons for the fact
meritocracy based Turkish personnel system in legal terms/theoretically can not be
put into practice in full sense, is examined. According to the literature, news from
press, courts and ethical boards decisions, it is reviewed that srong kinship relations
affect the public employment policy in Turkey where a conservative society prevails.
In this research, the conceptual frameworks of nepotism and meritocracy will
be formed and the practices from Turkey and around the world will be investigated
and evaluation will be done through the 10th and 70th articles of the 1982
Constitution
