Bu çalışma şeker pancarında yabancı ot mücadele yöntemleri ve bitki sıklığının
verim ve verim unsurlarına etkisini incelemek amacıyla 2015, 2016 ve 2017 yıllarında
Eskişehir koşullarında yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme
desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulan araştırmada, yabancı ot mücadele yöntemleri
YM0 = kontrol, YM1 = ekim öncesi herbisit uygulaması, YM2 = çıkış sonrası herbisit
uygulaması, YM3 = YM1 + YM2, YM4 = YM1 + el çapası ve YM5 = el çapası ile yabancı
otsuz parseller olmak üzere ana parsellere, bitki sıklıkları ise sıra aralıkları 30, 35, 40, 45
ve 50 cm’ye ayarlanarak alt parsellere yerleştirilmiştir. Araştırmada yaprak ağırlığı, kök
gövde ağırlığı, kök gövde çapı, kök gövde uzunluğu, kök gövde verimi, polar şeker oranı,
ham şeker verimi, verim değişimi, yabancı ot yoğunluğu, yabancı ot rastlama sıklığı,
yabancı ot kontrol etkinliği, yabancı ot yaş ve kuru ağırlığı özellikleri incelenmiştir.
Araştırma sonuçları, incelenen özelliklerin yabancı ot mücadele yöntemleri ve bitki
sıklıklarına göre değiştiğini göstermiştir. Üç yılın ortalama değerlerine göre, yabancı ot
mücadele yöntemleri arasında en yüksek kök gövde verimi, şeker oranı ve şeker verimi
YM4 parsellerinden sırasıyla 11022 kg/da, %14,62 ve 1613 kg/da olarak belirlenmiştir.
Bitki sıklıkları arasında en yüksek kök gövde verimi (6282 kg/da) 35 cm’de belirlenirken,
en yüksek şeker oranı (%13,22) ve şeker verimi (953 kg/da) ise 30 cm’den elde edilmiştir.
Yabancı ot yoğunluğu, yabancı ot yaş ve kuru ağırlığı bakımından en düşük değerler YM4
ve YM3 parsellerinde ölçülmüştür. Yabancı otlarla mücadele edilmediğinde yıllara bağlı
olarak şeker pancarında %100’e varan oranlarda verim kaybının olduğu hesaplanmıştır.
Yabancı otlar arasında rastlama sıklığı bakımından ilk sırayı %85 ile kırmızı köklü
tilkikuyruğu (Amaranthus retroflexus L.) almıştır. En yoğun bulunan yabancı ot türünün
39,08 adet/m2
ile sirken (Chenopodium album L.) olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak,
yabancı ot mücadelesinin şeker pancarı verim ve kalitesine olumlu etkisinin olduğu, ekim
öncesi ilaçlama ve çapalama içeren YM4 kombinasyonunun diğer yöntemlere göre
üstünlük gösterdiği ve yüksek bitki sıklıklarının (30, 35 ve 40 cm) şeker pancarı
tarlalarındaki yabancı otları baskı altına almak amacıyla önerilebileceği söylenebilir
This study was carried out to investigate the effects of weed control methods and
plant densities on yield and yield components of sugar beet in 2015, 2016 and 2017 under
Eskişehir conditions. In the experiment designed by a split plot of randomized complete
block design with four replicates, weed control methods YM0 = control (no weed
management), YM1 = pre-sowing herbicide, YM2 = post emergence herbicide, YM3 = YM1
+ YM2, YM4 = YM1 + hand hoeing, and YM5 = weed free with hand hoeing were placed to
main plots, and plant densities arranged by row spacings of 30, 35, 40, 45 ve 50 cm were
placed to sub-plots. Leaf weight, root weight, root diameter, root length, root yield, polar
sugar rate, crude sugar yield, yield reduction, weed density, weed frequency, weed control
efficiency, weed fresh weight and weed dry weight were investigated. The results of the
research showed that weed control methods and plant densities severely affected the
investigated parameters. Average values of three years showed that the highest root yield,
sugar rate and sugar yield among weed control methods were determined from YM4 with
11022 kg/da, 14,62% and 1613 kg/da, respectively. The highest root yield (6282 kg/da)
was obtained from 35 cm, while the highest sugar rate (13,22%) and sugar yield (953
kg/da) were determined in the plant density of 30 cm. The lowest values for weed density,
weed fresh and dry weight were measured in YM4 and YM3 applications. It was calculated
that the yield loss of sugar beet depending on years reached up to 100% when weeds were
not controlled. Among the weed species, red-rooted foxtail (Amaranthus retroflexus L.)
was the most common weed with a frequency of 85%. The most intense weed was lamb’s
quarters (Chenopodium album L.) with 39,08 plant/m2
. It was concluded that weed control
has a positive effect on the yield and quality of sugar beet and YM4, a combination of pre sowing spraying and hand hoeing, showed the superiority to the other weed control
methods and higher plant densities (30, 35 and 40 cm) should be preferred to suppress
weeds in sugar beet fields
