Bu çalışmanın amacı; kriz zamanlarında yapısında bir değişim olabileceği
düşünülen değişkenlerle bir regresyon modeli oluşturmak ve oluşturulan modelin yapısal
kırılma tarihleri ile kriz zamanları arasında bir ilişki araştırmaktır. Bu amaçla, ekonomik
olarak dönüm noktalarının erken sinyallerini vermek için tasarlanan Bileşik Öncü
Göstergeler Endeksi bağımlı değişken olarak seçilmiştir. Bağımsız değişkenler olarak ise;
Bist100 Endeksi, Türkiye Brüt Dış Borç Stoğu, Verilen Tüketici Kredileri, TÜFE(yüzde
değişimi), USD Kuru ve Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH= gelir yöntemi, cari fiyatlarla)
değişkenleri kullanılmıştır.
Uygulamadan önce, yapısal kırılma ve yapısal kırılmaya neden olan faktörlerden
bahsedilmiştir. Zaman serileri ve durağanlık kavramları hakkında bilgi verilmiştir. Ek
olarak, yapısal kırılmayı dikkate almayan ve yapısal kırılmayı dikkate alan birim kök
testlerine ait teorik bilgilere yer verilmiştir.
Uygulamada; yapısal kırılmayı dikkate almayan Genişletilmiş Dickey-Fuller
(ADF), Phillips-Perron (PP) ve Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) birim kök
testlerinin yanı sıra yapısal kırılmayı dikkate alan Zivot-Andrews (ZA), Perron (1997),
Lee-Strazicich (2003) ve Lumsdaine-Papell (LP) birim kök testleri kullanılarak serilerin
durağanlıkları incelenmiştir. Durağanlık sınamalarının ve birim kök testlerinin
performanslarının karşılaştırılmasından sonra durağan-dışı elde edilen seriler
durağanlaştırılıp bir regresyon modeli oluşturulmuş ve CUSUM Square ve CHOW testleri
kullanılarak yapısal kırılma tarihleri incelenmiştir.
Son bölümde, çalışmanın içeriği ile ilgili bilgiler ve genel bulgular yer almaktadır.
Sonrasında ise görüş ve önerilere yer verilmiştir
The purpose of this study is to create a regression model with the variables that are
thought to be a change in the structure at the crisis times and to investigate the relationship
between the structural break dates and the crisis times. For this purpose, Composite
Leading Indicators Index, which is designed to give early signals of economic milestones,
was chosen as dependent variable. As independent variables; Bist100 Index, Gross
External Debt of Turkey, Given Consumer Loans, CPI, USD Exchange Rate and GDP
variables are used.
Before the application, structural breaks and factors causing structural breaks were
mentioned. Information about the time series and stasis concepts were given. In addition,
theoretical information about unit root tests which do not take into account the structural
break and take into account the structural break was given.
In the application, the stationarity of the series was examined by using Augmented
Dickey-Fuller(ADF),Phillips-Perron(PP) and Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin(KPSS)
unit root tests that do not take into consideration the structural break, as well as Zivot Andrews, Perron (1997), Lee-Strazicich (2003) and Lumsdaine-Papell unit root tests which
take into account the structural break. After comparing the performance of unit root tests
and stationary tests, non-stationary series were made stationary. Afterwards, a regression
model was formed and structural break dates were examined by using CUSUM Square and
CHOW tests.
The final section contains information and general findings about the content of
study. Afterwards, opinions and suggestions were given
