Bu çalışma, Eskişehir – Seyitgazi ilçesi koşullarında yem bezelyesi, Macar fiği ve tavuk
gübresinin dane mısırın verim ve verim unsurları ile sulama suyu kullanım randımanı üzerinde
etkilerini belirlemek amacıyla 2017-2018 vejetasyon döneminde yürütülmüştür. Çalışmada ön
bitki olarak yetiştirilen yem bezelyesi ve Macar fiğinin yeşil ot verimleri belirlenmiş; toprak
özellikleri ile dane mısırın verim karakteristiklerindeki değişimler incelenmiştir.
Araştırmada, yem bezelyesi ve macar fiğinin yeşil ot verimleri her iki bitki için 3.5 ton/da,
kuru madde oranları sırasıyla % 19.51 ve % 19.73 olarak elde edilmiştir. Yem bitkileri
hasadından sonra topraktaki organik madde miktarı macar fiği ve yem bezelyesi için sırasıyla
% 20 ve % 23 oranlarında artmıştır. Uygulama konuları ve azot dozlarının (0, 5, 10, 15 ve 20
kg/da) parsel verimine etkileri % 1 düzeyinde önemli bulunmuştur. Tukey gruplandırmasında
tavuk gübresi, yem bezelyesi, macar fiği, kontrol konularının her biri farklı grupları teşkil
etmiştir. En yüksek dane mısır verimi, öncesinde tavuk gübresi ve 20 kg N/da doz ile 2528 kg/da
olarak elde edilmiştir. En düşük verim, kontrol parselinde yer alan ve hiç azotlu gübrenin
uygulanmadığı konudan 1816 kg/da olarak elde edilmiştir. Uygulamalar arası farklılıklar bitki
boyuna, ilk koçan yüksekliği, koçan boyu ve koçan çapına % 1 düzeyinde etkili olurken, azot
dozlarının etkisi bakımından farklılık olmamıştır. Araştırmada ele alınan konulardan 1000 dane
ağırlığı, hektolitre, protein oranı ve yağ oranı üzerinde uygulama ve azot dozlarının etkileri
istatistik olarak önemli olduğu belirlenmiş; hektolitre ve yağ oranları üzerinde uygulama ve azot
dozu arasındaki % 1 düzeyinde interaksiyon tespit edilmiştir. Deneme boyunca, 15 Haziran - 15
Ağustos tarihleri arasında bitki kök bölgesine damla sulama yöntemi ile haftada 50 mm olarak
8 defa sulama yapılmış ve toplam 400 mm sulama suyu uygulanmıştır. Sulama suyu uygulama
randımanı değerleri 4.54-6.32 m3
/da arasında değişim göstermiştir. Araştırmanın bulguları,
kışlık baklagil yem bitkisi yetiştiriciliği ile tavuk gübresi uygulamalarının dane mısır
yetiştiriciliğinde olumlu etkilerini ortaya koymakla birlikte, toprakta organik madde birikimine
katkı sağlaması ve sonraki bitkiye elverişli bir toprak yönetimi sağladığından tavsiye
edilmektedir
This research was carried out in 2017-2018 vegetation period to determine the effects of
forage pea (Pisum sativum ssp. arvense L.), Hungarian vetch (Vicia pannonica Crantz.) and
chicken manure on yield and yield components of grain corn, and irrigation water usage
efficiency (IWUE) in Eskişehir - Seyitgazi conditions. Grass yields of forage pea and Hungarian
vetch grown as pre-plant were determined in the study; changes in soil properties and yield
characteristics of grain corn were investigated.
Grass yields of forage pea and Hungarian vetch were 3.5 tons/da for each plants and dry
matter ratios of them were 19.51% and 19.73%, respectively. The amount of organic matter in
the soil after harvesting of forage crops increased by 20% and 23% for Hungarian vetch and
forage pea, respectively. The effects of applications and nitrogen (N) doses (0, 5, 10, 15 and 20
kg/da) on the parcel yield were found significant at 1% level. In the Tukey grouping, each of
the applications such as chicken manure, forage peas, Hungarian vetch and control constituted
different groups. The highest grain yield was obtained as 2528 kg/da with 20 kg N/da. The
lowest yield was obtained as 1816 kg/da from the control plot where no N fertilizer was applied.
While the differences in applications were 1% effective on plant height, height of first ear, ear
length and ear diameter, there was no difference in terms of the effect of N doses on these
characteristics. The effects of application and N doses on 1000 grain weight, hectoliter weight,
protein rate and oil content were statistically significant. Hectoliter weight and oil content were
determined as 1% interaction between application and N doses. During the experiment, between
15 June and 15 August, irrigation was applied to the plant root zone as 50 mm per week by drip
irrigation method and a total of 400 mm irrigation water was applied. Irrigation water use
efficiency (IWUE) values varied between 4.54 and 6.32 kg/m3
. The findings of the research
showed that the effects of winter legume crops cultivation and chicken manure applications on
grain maize cultivation can be suggested as they contribute to the accumulation of organic
matter in the soil and provide a favorable soil management for the following crops
