Türün, filocoğrafik öyküsü içinde habitat çeşitliliğine bağlı ekofenotipik
farklılaşmalar, izolasyona bağlı çeşitlenmeler sayesinde farklı coğrafik bölgelerdeki aynı
türün populasyonları arasında dahi dikkate değer ölçüde genetik varyasyonlar
gözlenebilmektedir. Ancak morfolojik tayin anahtarları ile yapılan teşhislerde genetik
farklılıkların gözlemlenmesi imkânsız olduğundan, hata yapılma olasılığı da artmaktadır.
Son yıllarda yaygın olarak kullanılan moleküler veri tabanlı yaklaşımlar bu tarz hataları
ortadan kaldırmakta, olası sinonim ve homonim durumları engellemektedir.
Nais communis/variabilis türleri Türkiye sularında oldukça yaygındır. Nais cinsine
ait türlerin tanımlanmasındaki temel taksonomik kriter, eşeyli üreme çok nadiren görüldüğü
için dorsal ve ventral demetlerdeki setal morfolojidir ki bu da tür teşhislerindeki hata payını
yükseltmektedir. Bu durum ise taksonomik karmaşanın ciddi bir riskidir. Bu tez çalışması
ile 13 farklı lokaliteden toplanan Nais cinsine ait örneklerin morfolojik teşhis anahtarı ile tür
olarak verilmesine rağmen, gerçekte bir türü yansıtıp yansıtmadığının moleküler verilerle
tespit edilmesi, ayrı ayrı evrimleşme soylarının yayılan modelinin bu çalışmadaki Nais cinsi
içinde görülebilen kriptik türleşme fikrini destekleyip desteklemediğinin araştırılması ve
Nais türlerinin filogenisi ve filocoğrafyasının ortaya konulması ile de Türkiye
biyocoğrafyasına katkıda bulunulması amaçlanmıştır.
Çalışma sonucunda Afrin Çayı’nda tespit edilen örneklerin morfotiplerinin
Türkiye’deki morfotipler ile farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca Nais cinsi içindeki
örneklerin ayrımında 16S rDNA ve COI gen bölgelerinin çözümleme de yetersiz kaldığı
gözlenmiştir. Ayrıca cins içinde kriptik türleşmenin olduğu ve teşhis anahtarının revizyona
ihtiyaç duyduğu kanısına varılmıştır
Ecophenotypic differentiations depend on habitat diversity in phylogeographic
history of the species and genetic variations can be significantly observed even among
populations of same species in different geographical regions because of isolation related
variations. However, since it is impossible that observed genetic diversity in identified using
with morphological identification keys, error probability is increasing. The molecular
database approaches commonly used in recent years have removed such mistakes and are
preventing possible synonyms and homonyms.
Nais communis/variabilis complex and signed that cryptic speciation is revealed.
Especially, they were indicated that a taxonomic revision of the genus will be needed in the
future. Nais communis/variabilis complex is common in Turkish surface waters. Main
taxonomic criteria in identified of species in Nais genus is setal morphology in dorsal and
ventral bundless because sexual reproduction rarely seen in this genus, and this is increase
error margin in species identification. And there is a considerable risk of taxonomic
confusion. The differences between the chaetae of the described species are often subtle and
may overlap in some cases.
Examples of the results of the morphotypes detected in Afrin River has been found
to vary with morphotypes in Turkey. In addition, it was observed that the analysis of 16S
rDNA and COI gene regions was insufficient in the separation of samples within the Nais
genus. It was also concluded that there is cryptic speciation within the genus and the
identification key needs revision
