Bu çalışmada Türkiye’de üretimi yapılan ve son yıllarda ön plana çıkmaya başlayan
28 arpa ve 7 yulaf çeşidi kullanılmıştır. Toplanan çeşitlerin kavuzları hava basınçlı kavuz
ayırma makinasında kavuzlarından ayrılmıştır. Kavuzlar 0,5 mikron elekten geçecek şekilde
öğütülerek analize hazır hale getirilmiştir. Tane olarak gelen numunelerde öncelikle
hektolitre ağırlığı, tane iriliği, bin tane ağırlığı, kavuz oranı analizleri yapılmıştır. Ayrılan
kavuzlarda protein, nem, kül, β-glukan, ham selüloz, mineral madde ve toplam fenolik
madde miktarı, antioksidan aktivite tayinleri yapılmıştır. Arpa ve yulaf tanelerinde kavuz
oranları sırasıyla %7.59-12.29, %15.21-40.92 arasında değişmiştir. Kavuzların protein
miktarları; arpa için %1.44-4.14, yulaf için %1.33-3.33 arasında değişiklik göstermiştir.
Nem, kül, β-glukan ve ham selüloz miktarları arpa kavuzlarında sırasıyla %4.49-
8.13, %4.74-9.71, %0.40-0.98, %28.37-36.64, yulaf kavuzlarında ise sırasıyla %5.49-
7.03, %3.85-7.67, %0.29-0.47, %35.55-51.39 arasında bulunmuştur. Antioksidan aktivite
değerleri arpa ve yulaf kavuzlarında sırasıyla 350.04-500.85 µmolTE/100g, 405.85-487.79
µmolTE/100g arasında bulunmuştur. Toplam fenolik madde miktarları arpa kavuzlarında
3133.33-6413.33 mgGAE/kg, yulaf kavuzlarında ise 2773.33-3720 mgGAE/kg arasında
değişiklik göstermiştir. Kavuz örneklerinde yapılan mineral madde analizi sonuçlarına göre
arpa kavuzlarında bulunan Ca, Mg, K, Fe, Na, Si, Al, Mn, Ni, Cu, Zn, Ba minerallerinin
miktarlarısırasıyla 1158.84-3873.75 mg/kg, 442.97-2238.77 mg/kg, 939.14-2441.83 mg/kg,
204.36-1243.61 mg/kg, 98.49-1406.51 mg/kg, 273.31-1658.37 mg/kg, 38.53-569.18 mg/kg,
9.99-30.33 mg/kg, 0.37-6.80 mg/kg, 1.09-4.97 mg/kg, 1.34-6.35 mg/kg, 1.33-8.72 mg/kg
arasında bulunmuştur. Yulaf kavuzu örneklerinde bulunan aynı minerallerin miktarları
sırasıyla 1093.51-2619.68 mg/kg, 467.47-1806.83 mg/kg, 1105.42-1456.27 mg/kg, 515.75-
1872.56 mg/kg, 105.69-869.05 mg/kg, 574.35-1069.74 mg/kg, 18.25-221 mg/kg, 10.02-
60.73 mg/kg, 0.52-4.78 mg/kg, 0.98-1.59 mg/kg, 1.85-5.32 mg/kg, 1.23-2.63 mg/kg arasında
bulunmuştur. Yapılan çalışma sonunda arpa ve yulaf kavuzlarının biyoaktif maddeler
yönünden zengin olduğu ve çeşitli gıda uygulamalarında kullanılabileceği düşünülmektedir
In this study, 28 barley and 7 oat varieties, which are produced in Turkey and came
into prominence in recent years were used. The husks of the collected varieties were
separated from their husks in the husk separating machine. The husks were ground through
a 0.5-micron sieve and made ready for analysis. Firstly, hectoliter weight, grain size,
thousand-grain weight, and husk rate were analyzed for the grains. Protein, moisture, ash, β glucan, crude cellulose, mineral substance, total phenolic compound and contents,
antioxidant activity properties were determined in the separated husks. The husk for ratio
barley and oat were found as 7.59-12.29% and %15.21-40.92%, respectively. The protein
contents of the husks were found in the ranges of 1.44-4.14% for barley and 1.33-3.33% for
oats. The contents of moisture, ash, β-glucan, and crude cellulose were found in barley husks
as 4.49-8.13%, 4.74-9.71%, 0.40-0.98%, 28.37-36.64%, respectively, and were found in oats
husks as 5.49-7.03%, 3.85-7.67%, 0.29-0.47%, 35.55-51.39% respectively. Antioxidant
activity values changed in the ranges of 350.04-500.85 µmolTE/100g and 405.85-487.79
µmolTE/100g for barley and oat husks, respectively. Total phenolic compound contents
changed between 3133.33-6413.33 mgGAE/kg in barley husks and changed between
2773.33-3720 mgGAE/kg in oat husks. The results of Ca, Mg, K, Fe, Na, Si, Al, Mn, Ni, Cu,
Zn, Ba minerals found in barley husks changed in the ranges of 1158.84-3873.75 mg/kg,
442.97-2238.77 mg/kg, 939.14-2441.83 mg/kg, 204.36-1243.61 mg/kg, 98.49-1406.51
mg/kg, 273.31-1658.37 mg/kg, 38.53-569.18 mg/kg, 9.99-30.33 mg/kg, 0.37-6.80 mg/kg,
1.09-4.97 mg/kg, 1.34-6.35 mg/kg, 1.33-8.72 mg/kg respectively. Ca, Mg, K, Fe, Na, Si, Al,
Mn, Ni, Cu, Zn, Ba contents of oats husks were in the ranges of 1093.51-2619.68 mg/kg,
467.47-1806.83 mg/kg, 1105.42-1456.27 mg/kg, 515.75-1872.56 mg/kg, 105.69-869.05
mg/kg, 574.35-1069.74 mg/kg, 18.25-221 mg/kg, 10.02-60.73 mg/kg, 0.52-4.78 mg/kg,
0.98-1.59 mg/kg, 1.85-5.32 mg/kg, 1.23-2.63 mg/kg, respectively. İt has been determined
that barley and oat husks are rich in bioactive compounds and they can be used in
different/varius food applications.
