Gramscı ve modernleşme: Afganistan örneği

Abstract

Bu tez Afganistan kralı Amanullah Han‟ın modernleşme siyasetini Antonio Gramsci‟nin pasif devrim kuramını kullanarak incelemektedir. Pasif devrim kitlelerin katılımından yoksun, yukarıdan aşağı doğru gerçekleşen bir süreci tanımlamaktadır. Bu çalışmada yeniden örgütlenmekte olan toplumlar için tarihsel yolu pasif devrimin oluşturduğu tartışılmıştır. Bununla birlikte, pasif devrim örnekleri kapitalizmin eşitsiz ve bileşik gelişimi bağlamında anlaşılmalıdır. Bu nedenle Amanullah‟ın modern Afgan ulusunu yaratmaktaki başarısız çabası farklı ölçeklerde analiz edilmiştir. Amanullah Han‟ın reformları yerel düzeyde (Afganistan‟daki kent–kır ayrımı), bölgesel düzeyde (Afganistan‟ın bölgesel yapısı), ulusal düzeyde (güçlü bir ordunun, öncü bir partinin ve bir burjuva sınıfının yokluğu), kıtasal düzeyde (Afganistan‟ın jeopolitik konumu) ve küresel düzeyde (Doğu‟nun Batı karşısındaki durumu ve 1920‟li yılların küresel güç dengesi) incelenmiştir

This thesis examines King Amanullah Khan‟s modernization policy by adopting Antonio Gramsci‟s theory of passive revolution. Passive revolution defines a top–down process which lacks participation of the masses. It is argued that passive revolution constitutes the historical path for societies reorganizing themselves. However, instances of passive revolutions should be understood within the context of uneven and combined development of capitalism. For this reason, Amanullah Khan‟s failed attempt to create modern Afghan nation is analyzed at different scales. Amanullah‟s reforms are examined at the local level (city–country division in Afghanistan), at the regional level (regional structure of Afghanistan), at the national level (lack of a strong army, a vanguard party, and a bourgeois class), at the continental level (Afghanistan‟s geopolitical position), and at the global level (the East vis a vis the West, global balance of power in 1920‟s)