Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İzmir’de açılan yabancı hastaneler

Abstract

Osmanlı Devleti’nde yüzyıllarca vakıf sistemi çerçevesinde darüşşifalarda verilen sağlık hizmetleri, XIX. yüzyıldan itibaren yeni gelişmelerle birlikte çeşitlenmeye başlamış ve modern hastanelerle devam etmiştir. Osmanlı Devleti’nin önemli bir ticaret merkezi ve kozmopolit bir nüfusa sahip olan İzmir’de de bu alanda önemli adımlar atılmıştır. Bu hastanelerin ilk örnekleri, yabancı nüfusun kendi cemaatleri bünyesinde kurdukları hastaneler olmuştur. Bazıları bir kilise veya şapelin bitişiğinde açıldığı gibi bazıları da Avrupalı zenginler tarafından finanse edilmiştir. Öyle ki Rum, Katolik, Hollanda ve İngiliz hastaneleri kent merkezinde toplu halde bir sağlık bölgesi meydana getirmiştir. Sayıları giderek artan bu hastaneler İzmir’in kent tarihinde olduğu kadar Osmanlı sağlık teşkilatlanmasında da önemli işlevler üstlenmiştir. Özellikle salgın ve savaş dönemlerinde verdikleri hizmetlerle anılan bu kurumlar 1922 yangınıyla büyük ölçüde ortadan kalkmışlardır. Bazıları binaları veya hizmetleri ile Cumhuriyet döneminde de işlevlerini devam etmiştir

The health services provided in hospitals under the framework of the foundation system in the Ottoman Empire for centuries started to diversify with new developments from the onset of the 19th century and continued with modern hospitals. İzmir, one of Ottoman empire’s vital commercial centers with a cosmopolitan population of the Ottoman state, also made great steps in this regard. The first examples of these hospitals were established by foreign populations within their own communities. While some were established next to churches or chapels, others were financed by rich Europeans. So that there was a health region formed by a collection of Greek, Catholic, Dutch and British hospitals in the city center. These hospitals with their ever-increasing numbers took on important functions in the organization of Ottoman health system just as they did in shaping the city history of İzmir. These institutions, which were especially known for their services during the periods of epidemics and wars, were largely annihilated by fire in 1922. Some of them continued their functions during the Republic era either with their buildings or services