Bu tez çalışmamızda, El-Ḳavânînü’l-Külliyye Li-Żapti’l-Lugâti’tTürkiyye’de bulunan fiiller incelenmiş ve Eski Anadolu Türkçesiyle yazım ve anlam bakımından karşılaştırılmıştır. Çalışmamızla Kıpçak Türkçesi sahası ile Eski Anadolu Türkçesi sahasının ortak ve ayrı yönleri ortaya konulmak istenmiştir.
Tezimiz dört bölümden meydana gelmektedir:
Giriş bölümünde Kıpçak Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesinin Türk Dil Tarihi içindeki yeri ve bu Türk lehçelerinin bugünkü konuşulma alanları ele alınmıştır.
I. Bölümde El-Ḳavânînü’l-Külliyye Li-Żabti’l-Lugâti’t-Türkiyye’de mevcut fillerin Kıpçak Türkçesindeki şekilleri alfabetik sıraya göre verilmiş ve fiillerin Türkiye Türkçesindeki anlamları verilerek kapsamlı bir incelemesi yine Türkiye Türkçesindeki ölçülere göre yapılmıştır. Bu bağlamda fiiller yapılarına, anlamlarına, içeriklerine ve çatılarına göre sınıflandırılmıştır.
II. Bölümde fiillerin, Kıpçak Türkçesindeki şekilleriyle Eski Anadolu Türkçesindeki şekillerinin anlam ve ses değişmeleri bakımından kıyaslanmıştır.
Sonuç bölümünde ise tüm bölümlerdeki çalışmaların bir özeti yapılmıştır.
Bu çalışmamızda Türk Dilinin iki ayrı kolunda konuşulan şivelerin birbirine çok yakın kollar olduğu, aralarında çok az bölgesel farkların olduğu görülecektir.
In this thesis, a study of the verbs in El-Kavaninü’l-Külliye Li-Zapti’l-Lugati’t-Türkiyye is done and a comparison of them was made with the Old Anatolian Turkish. In the study, it was aimed to put forward the similar and different aspects of Kypchak Turkish and Old Anatolian Turkish.
The thesis is composed of four chapters.
In the introduction part, the place of Kipchak Turkish and Old Anatolian Turkish is handled in the the history of Turkish language and the speech areas of these accents today.
In the first chapter, the shapes of the verbs in Kipchak Turkish in El-Kavânî’nü’l-Külliyye Li-Zabti’l-Lugati’t-Türkiyye are given in alphabetical order and the meanings of the verbs in modern Turkish are explained, a comprehensive study is also done according to the criteria of Turkiye Turkish Language. In this context, the verbs are categorized according to their structure, meaning, content and construction.
In the second chapter, a comparison of the verbs are done with their meanings, shapes usage in the geographical region.
In the conclusion, studies in all the chapters are listed in an order.The verbs of Memluk Kipchak which was spoken in the northern Africa (in their forms used in El-Kavânî’nü’l-Külliyye Li-Zabti’l-Lugati’t-Türkiyye) and the verbs of old Anatolian Turkish, that are two distinct territories where Turkish is spoken are compared by referring to a book written on Memluk Kipchak Language. İn this comparison, since the contextual usages of the verbs didnt exist- just the lexical forms are compared.
