Mimarlık, geçmişten günümüze teknik, teknolojik, sosyal ve geleneksel değerlerin
bir araya gelmesiyle kültürel değerlerimizi yansıtır. Bu süreçte inşa faaliyetlerinin
oluşmasında ideolojik, politik, demografik verilerin yanı sıra çevresel ( iklim, topoğrafya,
malzeme vb.) fiziksel koşullar da rol oynar. Ancak günümüz ihtiyaçlarına cevap
veremeyen yapılar ve beraberinde getirdiği kentleşme problemleri mevcut imar planlarının
ve yönetmeliklerinin yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle
mimarlar için rehber niteliğinde olacak özgün, yerel ve adapte olabilen kanuni
düzenlemeler gerekmektedir.
Tez kapsamında ilk olarak mimarlığın yerel özellikleri yapılan çalışmalar üzerinden
ana başlıklar altında incelenmiştir. Türkiye’de uygulanmış olan imar faaliyetleri incelenmiş
olup bugüne kadar imar yönetmeliği ve kanunlarda yer alan maddelerin yerel özelliklerle
olan ilişkisi ortaya koyulmuştur. Buradan yola çıkarak araştırılan 03/07/2017 Tarih 30113
Sayılı Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde Büyükşehir ve il belediyelerine, belirtilen
değiştirilemeyen hükümler dışında kalan hususlarda beldenin tarihi ve yöresel şartlarını
gözetmek kaydıyla Bakanlık onayına sunulmak üzere imar yönetmeliği hazırlama yetkisi
verildiği görülmüştür. Bu kapsamda kendi yönetmeliklerini hazırlayan belediyelerin imar
yönetmelikleri ''yerellik'' bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Bu çalışmada mevcut imar yönetmeliklerindeki eksiklerin tespit edilerek, bölgesel
veriler yardımıyla öneriler sunulmaya çalışılmaktadır. Ayrıca, yerel yönetimlere sağlanan
kanuni haklar çerçevesinde oluşturulan imar yönetmeliklerinin yerel ve kültürel değerler
çerçevesinde nasıl şekilleneceği incelenmiştir
Architecture reflects our cultural values by combining technical, technological,
social and traditional values from past to present. In this process, besides the ideological,
political and demographic data, environmental (climate, topography, material, etc.)
physical conditions play a role in the construction activities. However, the structures that
cannot meet the needs of today and the problems of urbanization that it brings with it
reveals that the existing zoning plans and regulations should be reconsidered. For this
reason, original, local and adaptable legal arrangements are required for architects.
Within the scope of the thesis, first of all, the local features of architecture are
examined under the main headings. Development activities have been examined so far
have been applied in Turkey of zoning regulations and the constituents of the law which
has been revealed in the local property relations. It was observed that in the Planned Areas
Zoning Regulation no. 30113 dated 03/07/2017, metropolitan and provincial municipalities
were authorized to prepare zoning regulations for submission to the approval of the
Ministry on matters other than the unchanged provisions. In this context, the zoning
regulations of the municipalities preparing their own regulations were examined
comparatively in the context of '' locality ''
In this study, deficiencies in the existing zoning regulations are determined and
suggestions are made with the help of regional data. In addition, how the zoning
regulations established within the framework of legal rights provided to local
administrations will be shaped within the framework of local and cultural values were
examined.
