Amaç: Bu araştırma, okul müdürünün kişiliği bağlamında okullardaki güç
mesafesi ve lider üye etkileşimi arasındaki ilişkiyi ve bu değişkenler arasında kurgulanan
yapısal ilişkileri ortaya koymaya yönelik oluşturulan teorik modeli test etmek amacıyla
yapılmış olup okul müdürlerinin lider-üye etkileşimi açısından okul sosyal ağındaki
konumları da tespit edilmeye çalışılmıştır.
Yöntem: Bu araştırma, ilişkisel modelde tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi
tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 32 değişik okulda görev yapmakta olan 601
öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, Lider Üye
Etkileşim Ölçeği, Okullarda Güç Mesafesi Ölçeği, Kişilik Özellikleri Ölçeği ve Sosyal
Ağ Ölçeği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler çözümlenirken, sosyal ağ analizi, betimsel
istatistik, korelasyon analizi ve yol analizinden faydalanılmıştır.
Bulgular: Araştırma modeline ilişkin yapısal ilişkiler incelendiğinde, güç
mesafesinin lider üye etkileşimini yordadığı, yöneticilerin kişiliğinin, lider üye etkileşimi
ve güç mesafesi ile anlamlı bir ilişki içerisinde olduğu görülmüştür. Ayrıca, LÜE
düzeyinin yüksek olduğu okullarda okul müdürlerinin okul sosyal ağının merkezinde yer
aldığı, LÜE düzeyinin düşük olduğu okullarda ise okul müdürünün okul sosyal ağının
merkezinde yer almadığı, tespit edilmiştir.
Sonuç ve Öneriler: Araştırmada güç mesafesinin lider üye etkileşimini yordadığı
ve kişiliğin hem güç mesafesi üzerinde hem lider üye etkileşimi üzerinde etkisinin olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın bulguları göz önünde bulundurulduğunda, okul
yöneticilerinin demokratik ve katılımcı bir yönetim anlayışı benimsemeleri, yetki ve
sorumluluklarını dağıtarak öğretmenleri de yönetsel süreçlere dahil ederek onları
paylaşılan ortak bir vizyon etrafında bir araya getirebilmesi, iyi bir iletişim ağının ve
geribildirim sisteminin oluşturulması, öğretmenler ile okul müdürleri arasındaki güç
mesafesini azaltması ve lider üye etkileşimini artırması açısından önemli görülmektedir
Purpose: This research was carried out to reveal the relationship between power
distance and leader member exchange in schools in terms of personality of the school
principals. Additionally, the theoretical model designed to reveal the structural
relationships between these variables was tried to be tested and the positions of school
principals was tried to be determined in terms of leader-member interaction.
Method: This research was designed in the correlational model. 601 teacher from
32 different schools were chosen as the sample. The LMX Scale, PD Scale, Personality
Inventory and SN Scale were used while collecting the data. While analyzing the data,
structural equation modeling, social network analysis, descriptive statistics and
correlation analysis were used.
Results: In result, it was seen that, the PD predicted the LMX and the personality
types predicted both PD and LMX. It was also seen that high LMX score was important
for the principals’ being at the center of the school social network. Because, the school
principals with low LMX score were not at the center of the school network and were not
seen as the natural leaders of the school.
Conclusion and Suggestions: In the study, it was concluded that power distance
predicts LMX and personality has an effect on both GM and LMX. Considering the
findings of the study, it was suggested that, principals should adopt a democratic
management and delegate some of his authority to the teachers to reduce PD and to
increase leader-member interaction between the teachers and principals. Furthermore, a
good communication network and the feedback system were suggested for low PD and
high LMX level between teachers and principals
