Bu doktora tez çalışmasında, bölgesel verilere dayalı olarak mekânsal etkileşim analizi yapılmıştır. Teze konu olan veriler, Tüik’ ten alınan İBBS 3. Düzey (il bazında) verilerdir. Gayri Safi Katma Değer’ in açıklanmasında payı olan bağımsız değişkenlerin yanısıra illerin mekânsal komşulukları araştırılmıştır. Bu doğrultuda Veri Zarflama Analizi(VZA) ile girdi yönelimli ve çıktı yönelimli olmak üzere CCR ve BCC modelleri kullanılarak 4 model elde edilmiştir. Bu modeller ile süper etkinlik skorları elde edilmiş ve mekân birimlerinin göreli etkinlikleri yorumlanmıştır. Elde edilen süper etkinlik skorları ikinci aşamada yapılan mekânsal ekonometrik analizin verilerini oluşturmuştur. Mekânsal komşuluk ilişkileri mekânsal otoregresif model (SAR) ve mekânsal hata modeli (SEM) oluşturularak incelenmiş ve toplamda 8 model ile komşuluklar incelenmiştir. Mekânsal komşuluklar aynı zamanda haritalama yapılarak görsel olarak da ifade edilmiştir. Sonuç olarak Girdi yönelimli BCC modeli en uygun model olarak tespit edilmiş ve izlenmesi gereken sosyal ve ekonomik politikalar belirtilmiştir. Veri zarflama analizi için EMS (Efficiency Measurement System), mekânsal ekonometrik analiz ve haritalama için R programlama kullanılmıştır
In this doctoral thesis, spatial analysis was conducted based on regional data. The
data used in the thesis are the NUTS 3rd Level (provincial) data obtained from Tuik. In
addition to the independent variables that have a share in explaining the Gross Value
Added, the spatial neighborhoods of the provinces have been investigated. In this direction,
4 models were obtained by using CCR and BCC models, which are input-oriented and
output-oriented with Data Envelopment Analysis (DEA). Super efficiency scores were
obtained with these models and the relative effectiveness of spatial units was interpreted.
Super efficiency scores obtained data from the spatial econometric analysis in the second
stage. Spatial neighborhood relations were examined by creating spatial autoregressive
model (SAR) and spatial error model (SEM) and the neighborhoods were examined with a
total of 8 models. Spatial neighborhoods are also expressed visually by mapping. As a
result, Input-oriented BCC model has been identified as the most suitable model and the
socio-economic policies that need to be followed are indicated. EMS (Efficiency
Measurement System) is used for data envelopment analysis and R programming is used
for spatial econometric analysis and mapping
