Özet:
Bu tez çalışmasında sıçanlarda deneysel olarak oluşturulan böbrek
iskemi/reperfüzyon (İ/R) hasarına karşı antioksidan özelliği bilinen protokatekuik asit
(PCA)’in, hücre dışı matriks regülasyonunda rol oynayan MMP-2, MMP-9 ve ilişkili
sinyal ileti yolakları üzerine olan olası koruyucu etkileri araştırıldı.
Bu çalışmada toplam 35 adet 3-4 aylık 250-300 gram ağırlığında Spraque dawley cinsi erkek sıçanlar beş gruba ayrıldı (n=7). Grup I (Sham Grubu), Grup II
(İ/R+Polietilen glikol), Grup III (İ/R + 40 mg/kg PCA), Grup IV (İ/R + 80 mg/kg PCA)
ve Grup V (İ/R + 120 mg/kg PCA) olarak belirlendi. Sıçanlara iskemiden 1 saat önce
intraperitoneal yolla bir kez olmak üzere polietilen glikol (Grup I, II), ve PCA (Grup III,
IV, V) verildi ve bu gruptaki sıçanlara 45 dakika iskemi 24 saat reperfüzyon işlemi
uygulandı. Deney sonunda serumda kan üre azotu (BUN), Kreatinin (CRE) değerlerine
ve Süperoksit Dismutaz (SOD), Katalaz (CAT) ve Glutatyon Peroksidaz (GPx) enzim
düzeylerine bakıldı. RT-PCR ile MMP-2 (Matriks metalloproteinaz-2) ve MMP-9
(Matriks metalloproteinaz-9) gen ekspresyon düzeylerine, Western blot yöntemiyle de
gruplardaki p38 ve p-p38 protein ekspresyon düzeylerine bakıldı. Ayrıca böbrek dokusu
histolojik açıdan da incelendi. Çalışma sonunda Grup II’de BUN, CRE, SOD, CAT ve
GPx değerlerinin arttığı ve bu artışın PCA ile azaldığı tespit edildi. MMP-9
ekspresyonunun sham grubuna göre, İ/R de anlamlı olarak arttığı (p<0.05), bu artışın
PCA ile anlamlı olarak azaldığı (p<0.05) görüldü. p38 protein ekspresyonunun ise,
hasarlı grupta artarken, PCA uygulanan grupta anlamlı olarak azaldığı belirlendi.
Histolojik bulgularında bu sonuçları desteklediği görüldü