Araştırma 2017 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme
tarlalarında yürütülmüştür. Çalışmada farklı olgunlaşma süresine sahip fasulye (Phaseolus
vulgaris L.) genotiplerinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim ögeleri üzerine etkisi
incelenmiştir. Deneme; tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç
tekrarlamalı olarak kurulmuş, ana parsellere ekim zamanları (1 Mayıs, 15 Mayıs, 1 Haziran)
alt parsellere ise genotipler (Göynük-98, Zülbiye, Kurtdişi, Horoz, Balkız, Topçu ve
Buldum) yerleştirilmiştir.
Araştırmada ele alınan özelliklere ilişkin verilerle yapılan varyans analiz
sonuçlarında; çıkıştaki bitki sayısı ve normalleştirilmiş vejetasyon farkı indeksi hariç
incelenen tüm özelliklerde istatistiki anlamda farklılıklar belirlenmiştir. Denemede ortalama
olarak çıkış süresi 10.66-15.66 gün; çıkıştaki bitki sayısı 8.00-14.33 adet/m2
; çiçeklenme
süresi 41.33-66.33 gün; bitki boyu 35.50-127.00 cm; ilk bakla yüksekliği 14.20-25.00 cm;
bakla bağlama süresi 50.33-88.33 gün; klorofil içeriği 30.63-51.20 spad; normalleştirilmiş
vejetasyon farkı indeksi 0.25-0.54 NDVI; yaprak alan indeksi 0.76-1.35; hasat olgunluğu
süresi 110.66-149.33 gün; bitkide ana dal sayısı 1.60-4.26 adet; bitkide ana dal çapı 5.90-
8.43 mm; bitkide bakla sayısı 16.23-45.00 adet; bakla uzunluğu 9.16-14.43 cm; bitkide tane
sayısı 35.60-167.30 adet; baklada tane sayısı 2.38-4.00 adet; bitkide tane verimi 14.20-40.33
g/bitki; biyolojik verim 246.66-617.33 kg/da; tane verimi 107.50-269.71 kg/da; hasat indeksi
%34.99-45.90; yüz tane ağırlığı 22.53-48.16 g ve tohumların buruchus ile bulaşık olma oranı
%16.66-89.66 arasında değişen değerler göstermiştir.
Sonuç olarak Eskişehir ekolojik koşulları için tavsiye edilebilecek ekim zamanının
Mayıs ayı ortası ile Haziran ayı başı olduğu belirlenmiştir. Genotipler bakımından ise Horoz
ve Göynük-98 genotipleri diğer genotiplere oranla incelediğimiz özellikler bakımından
üstünlük göstermiştir.
This research was carried out in the Faculty of Agriculture, University of Eskisehir
Osmangazi during 2017. The aim of the study was to determine the effects of different
sowing times on yield and yield components of bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes
under different maturity time. The experimental design was split plot with three replicates.
Three different sowing time (1 May, 15 May and 1 June) and seven genotypes (Göynük-98,
Zülbiye, Kurtdişi, Horoz, Balkız, Topçu and Buldum) were examined.
According to the varience analysis results; significant differences were determined
for all of the investigated charecters except for number of plant at emergence and normalized
difference vegetation index.The avarege of characters examined in experiment was follow.
The number of days for emergence was 10.66-15.66; the number of plant at emergence was
8.00-14.33 (m2
); flowering time 41.33-66.33 day; plant height 35.50-127.00 cm; first pod
height 14.20-25.00 cm; podding term 50.33-88.33 day; chlorophyll content 30.63-51.20
spad; normalized difference vegetation index 0.25-0.54 NDVI; leaf area index 0.76-1.35;
maturity time 110.66-149.33 day; number of main stems per plant 1.60-4.26; stem diameter
per plant 5.90-8.43 mm; pods per plant 16.23-45.00; pod length 9.16-14.43 cm; seeds per
plant 35.60-167.30; seeds per pod 2.38-4.00; seed yield per plant 14.20-40.33 g/plant;
biological yield 246.66-617.33 kg/da; seed yield 107.50-269.71 kg/da; harvest index 34.99-
45.90%; hundred kernel weight 22.53-48.16 g and bruchus infestation levels 16.66-89.66 %.
According to the results; recommended sowing time is mid-May and early June on
Eskisehir ecological conditions for bean. Horoz and Göynük-98 are the more suitable
genotypes on the region for yield and important yield components
