Nefrotik sendromlu çocuklarda serum ve idrar leptin, ghrelin
düzeyleri. Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskisehir, 2007. Nefrotik
sendromda serum ve idrar leptini ile ilgili kısıtlı sayıda çalısma bulunmakla birlikte
serum ve idrar ghrelin düzeyleri ile ilgili çalısma bulunmamaktadır Bu çalısmada
nefrotik sendromlu çocuklarda serum ve idrarda leptin ve ghrelin düzeylerinin
ölçülmesi, hastalığın remisyon, relaps dönemlerinde sonuçların değerlendirilmesi,
leptin ve ghrelinin hastalığın etyopatogenezinde yerinin arastırılması amaçlanmıstır.
Bu çalısmaya Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Anabilim Dalı Pediatrik Nefroloji Bilim Dalı polikliniğinde primer
idiyopatik nefrotik sendrom tanısı ile takip edilen steroid duyarlı 25 relaps, 24
remisyon dönemde olan toplam 49 hasta, kontrol grubu olarak kronik hastalığı
olmayan, hasta grubu ile yas ve cinsiyet açısından benzer 28 sağlıklı çocuk alındı.
Serum ve idrar leptin düzeyi ELISA yöntemi ile, serum ve idrar ghrelin düzeyi RIA
yöntemi ile çalısıldı. Nefrotik sendromlu relaps dönemindeki hasta grubunda serum
leptin düzeyleri remisyon ve kontrol grubuna göre anlamlı olarak düsük saptandı
(1.42 ± 0.34 ng/dl ve 3.60 ± 0.70 ng/ml; p<0.01, 1.42 ± 0.34 ng/ml ve 5.27 ± 4.67
ng/ml; p<0.001). Đdrar leptin düzeyleri relaps grubundaki hastalarda kontrol grubuna
göre belirgin olarak yüksek saptandı (0.40 ± 0.11 ng/ml ve 0.12 ± 0.06 ng/ml).
Đdiyopatik nefrotik sendromlu çocuklarda serum ghrelin düzeyleri için relaps,
remisyon ve kontrol grupları arasında fark saptanmadı. (p>0.05). Đdrar ghrelin
düzeyleri relaps grubunda remisyon ve kontrol grubuna göre belirgin yüksek
saptandı (965.0 pg/ml (93-3711) ve 679.7 pg/ml (93-3783); p<0.05, 965.0 pg/ml (93-
3711) ve 387.7 pg/ml (114-1214); p<0.001). Remisyon grubunda kontrol grubuna
göre idrar ghrelin düzeyleri anlamlı olarak yüksek saptandı (679.7 pg/ml (93-3783)
ve 387.7 pg/ml (114-1214); p<0.01). Relaps dönemindeki hasta grubunda, serum
leptin düzeyleri ile serum albümin düzeyi arasında pozitif korelasyon (r=0.440,
p<0.05), serum trigliserit düzeyleri ile negatif korelasyon bulundu (r=0.439, p<0.05).
Relaps hasta grubunda idrar leptin düzeyleri ve idrar ghrelin düzeyleri ile proteinüri
siddeti arasında pozitif korelasyon saptandı (sırasıyla r=0.719, p<0.001; r=0.637,
p<0.01). Sonuç olarak leptinin hastalığın patofizyolojisnde rol aldığı; proteinüri,
hipoproteinemi ve hiperlipidemi ile iliskili olduğu; nefrotik sendromlu çocuklarda
artmıs idrarla atılımın mevcut patoloji sonucu olabileceği, normal serum ghrelin
düzeylerini ise bilinmeyen bir mekanizma ile kompanse edildiği düsünülmüstür.
Serum and urinary leptin and ghrelin in children with nephrotic
syndrome. Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine, Department of
Pediatrics, Speciality Thesis in Department of Pediatrics, Eskisehir, 2007. To the
best of our literature knowledge, while limited reports were published about serum
and urinary leptin levels in patients with nephrotic syndrome, serum and urinary
ghrelin levels were not reported. The aim of this study was to evaluate serum and
urinary leptin and ghrelin levels in children with primary idiopathic nephrotic
syndrome, to compare these results between patients during relapse and remission
phase and also to evaluate the possible role of leptin and ghrelin in pathogenesis of
nephrotic syndrome. Fourty-nine children with primary idiopathic nephrotic
syndrome (25 children with relapse, 24 children in remission) which were followedup
in Pediatric Nephrology Unit, Eskisehir Osmangazi Univeristy Faculty of
Medicine, enrolled. 28 age-sex matched healthy children served as controls. Serum
and urinary leptin levels were determined with immunoenzymatic ELISA, serum and
urinary ghrelin levels were determined by RIA method. Serum leptin levels were
significantly lower in children with nephrotic syndrome during relaps phase than the
children with nephrotic syndrome during remission and also controls (1.42 ± 0.34
ng/dl and 3.60 ± 0.70 ng/ml; p<0.01, 1.42 ± 0.34 ng/ml and 5.27 ± 4.67 ng/ml;
p<0.001, consecutively). Urinary leptin excretions were significantly higher in
relapse group than the controls (0.40 ± 0.11 ng/ml and 0.12 ± 0.06 ng/ml, p<0.01).
Serum ghrelin levels were similar between relapse, remission and control groups
(p>0.05). Urinary ghrelin excretion were significantly higher in relapse group then
remission group and controls (965.0 pg/ml (93-3711) and 679.7 pg/ml (93-3783);
p<0.05, 965.0 pg/ml (93-3711) and 387.7 pg/ml (114-1214); p<0.001). Urinary
ghrelin levels were also significantly higher in remission group than the controls
(679.7 pg/ml (93-3783) and 387.7 pg/ml (114-1214); p<0.01). Serum leptin levels
were positively correlated with serum albumin levels (r=0.440, p<0.05), and also
negatively correlated with serum triglyceride levels during relapse phase in children
with nephrotic syndrome. Urinary leptin levels and urinary ghrelin levels were
positively correlated with proteinuria in relapse group. In conclusion, we suggested
that leptin might have a role in pathophysiology of nephrotic syndrome, and also
associated with proteinuria, hypoproteinemia and hyperlipidemia; the significant
urinary loss of ghrelin in children with nephroic syndrome is possibly due to
underlying pathophysiological changes and normal serum ghrelin levels could be
associated with unknown compensation mechanism