Özet:
Kronik Böbrek yetmezliği K/DOQI evre 5 hastalarında, endotel disfonksiyon ve oksidatif strese bağlı olarak kardiyovasküler etkilenme sonucunda kardiyovasküler hastalık insidensinde artış vardır. N- asetilsistein, özellikle endotel disfonksiyon, oksidatif stres ve ateroskleroz gibi kardiyovasküler hastalıklar üzerinde önemli etkilere sahiptir. Biz hemodiyalize giren (serum kreatinin klirensi <15 ml/dakika, yaşları 40 +/-12 olan 16 erkek, 14 kadın) 30 üremik hasta ve 13 sağlıklı kontrol (yaşları 35 +/- 9 olan 5 erkek ve 8 kadın) gruplarında çalıştık. NAC 2X600mg kullanımından önce ve 5 hafta sonra ön kolda iskeminin 5 dakika sonrasında oluşan ve sublingual gliserintrinitrat 0.4 mg cevabını endotele bağlı vazodilatasyonla olan reaktif hiperemi (orta dilatasyon akımı FMD) brakial arterden ölçüldü. Ölçümler yüksek rezolüsyonlu ultrasonografi ve Doppler ultrasonagrafi ile yapıldı. Delta FMD(mm)=(FMD damar çapı-bazal damar çapı) ve Delta GTN (mm)=(GTN damar çapı-bazal çapı). %FMD=(Delta FMD/bazal damar çapı)*100 ve %GTN= (Delta GTN/bazal damar çapı)*100. DeltaFMD hemodiyaliz hastalarında kontrol hastalarına göre daha düşüktü (0,28+/-0,17’ye 041+/-0,11, p<0.05). % FMD hemodiyaliz hastalarında kontrol grubuna göre düşüktü (7,5+/5,05’e 11,33+/-2,95, p<0.05). Delta GTN cevabı her iki grupta benzer bulundu (0,74+/-0,27’ye 0,83+/-0,15, p>0.05). %GTN cevabı iki grupta benzer bulundu (19,5+/-8,81’e 23,63+/-6,38, p>0.05). NAC verilmesinden sonra delta FMD hemodiyaliz hastalarında anlamlı olarak gelişti (041+/-0,11 p<0.001, bazali 0,28+/0,17). %FMD hemodiyaliz hastalarında anlamlı olarak gelişme gösterdi (10,59+/3,22 p<0.01’e bazal 7,9+/-5,05). Delta GTN cevabı etkilenmedi (0,74+/-0,27’e 0,75+/-0,22, p>0.05). %GTN cevabı etkilenmedi (19,5+/-8,81’e 19,65+/-7,08 p>0.05). Sonuçta hemodiyaliz hastalarında endotele bağlı vazodilatasyonda azalma ile karakterize endotelyal disfonksiyon vardır. NAC ile antioksidan tedavi endotel disfonksiyonu düzeltir. Diyaliz hastalarında uzun süreli klinik çalışmalarla NAC’ın kardiyovasküler olaylarda etkisi gösterilmelidir
