Özet:
Bu çalışmada, şizofreni hastalarının anne ve babalarının kişilik özelliklerinin, duygu dışavurumlarının ve aile işlevlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Şizofreni hastalarının anne ve babalarına, klinik gözlem ve daha önce yapılan çalışmalarla belirlenen ortak kişilik özelliklerini saptamak amacıyla Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI) uygulanmıştır. Ayrıca şizofreni hastalarının anne ve babalarına, aile işlevlerini ve duygu dışavurumlarını değerlendirmeye yönelik Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Dışavuran Duygulanım Ölçeği (DDÖ) uygulanmıştır. Kontrol grubu, sosyal fobi hastalarının anne ve babalarından oluşturulmuştur. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi, x-kare testi, t testi ve levene testi ile yapılmıştır.
Çalışmanın sonucunda, şizofreni hastalarının annelerinin, MMPI’ın “Maskülinite-femininite” ölçeğinin belirlediği “erkeksi” özellikler açısından yüksek puan aldıkları görülmüştür. Şizofreni hastalarının annelerinin “erkeksi” özellikleri, şizofreni hastalarının babalarından ve sosyal fobi hastalarının annelerinden önemli düzeyde yüksek bulunmuştur. Şizofreni hastalarının babalarında ise “Hipokondriak” kişilik özellikleri olduğu görülmüştür ve şizofreni hastalarının babalarının “Hipokondriak” kişilik özellikleri açısından sosyal fobi hastalarının babalarından anlamlı derecede yüksek puan aldıkları bulunmuştur. Ayrıca sosyal fobi hastalarının annelerinde “Depresif” kişilik özellikleri olduğu görülmüştür ve sosyal fobi hastalarının annelerinin “Depresif” kişilik özellikleri açısından şizofreni hastalarının annelerinden anlamlı derecede yüksek puan aldıkları bulunmuştur.
Şizofreni hastalarının anne-babalarının ADÖ ile değerlendirilen aile işlevlerinde “Duygusal tepki verme” dışındaki diğer alanlarda sağlıksız tutumları olduğu bulunmuştur ve “Davranış kontrolü” alanında, kontrol grubuna göre sağlıksız tutum açısından önemli düzeyde fark olduğu saptanmıştır.
Şizofreni hastalarının annelerinin DDÖ ile değerlendirilen duygu dışavurumlarında “Aşırı İlgi-Koruyuculuk Kollayıcılık” yönünde yüksek puan aldıkları görülmüştür. Ayrıca şizofreni hastalarının annelerinin “Aşırı İlgi-Koruyuculuk Kollayıcılık” açısından şizofreni hastalarının babalarından anlamlı düzeyde yüksek puan aldıkları bulunmuştur.
