Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim elemanlarının akademik entelektüel liderlik algılarının, onların örgütsel destek ve örgütsel vatandaşlık algılarını etkilediği şeklinde oluşturulan teorik modeli test etmektir. Bu genel amaç doğrultusunda öğretim elemanlarının akademik entelektüel liderlik algılarının, onların örgütsel destek ve örgütsel vatandaşlık algılarını etkileyip etkilemediği sınanmıştır. Yöntem: Araştırma, üç temel değişken arasında bir neden-sonuç ilişkisi olduğundan ilişkisel bir desende tasarlanmıştır. Test edilecek modelde değişkenler arasında neden-sonuç ilişkilerini ortaya koyacak modelin bağımlı (örgütsel destek ve örgütsel vatandaşlık) ve bağımsız değişkenleri (akademik entelektüel liderlik) tespit edilmiştir. Araştırma evrenini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde birbirinden farklı üniversitelerde görev yapan öğretim elemanları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, İç Anadolu, Ege, Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden kolay örnekleme ile seçilen 13 üniversitede görev yapan 731 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Araştırma verileri Akademik Entelektüel Liderlik Ölçeği, Algılanan Örgütsel Destek Ölçeği ve Örgütsel Vatandaşlık Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde korelasyon, ölçeklerin yapı geçerliliklerinin sağlanmasında doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modelinin test edilmesinde Path analizinden yararlanılmıştır. Bulgular: Öğretim elemanlarının akademik entelektüel liderlik algılarının örgütsel destek ve örgütsel vatandaşlık algılarını doğrudan etkilemesiyle oluşturulan Model’in uyum iyiliği değerleri, ölçme modelinin kabul edilebilir bir model olduğunu göstermektedir. Öğretim elemanlarının akademik entelektüel liderlik algılarının
doğrudan örgütsel destek ve örgütsel vatandaşlık algılarını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç ve Öneriler: Öğretim elemanlarının yükseköğretim kurumlarında akademik entelektüel liderlik rolleri üstlenmeleri, onların örgütsel destek algılarını ve kuruma aidiyet hislerine arttırarak örgütsel vatandaşlık davranışları sergilemelerini olumlu yönde etkilemektedir. Bu bakımdan yükseköğretim kurumlarında yeni akademik entelektüel liderlerin ortaya çıkabilmesi, öğretim elemanlarının bir lider olarak gelişimlerinin desteklenmesi ve yükseköğretim kurumunun mevcut akademik entelektüel liderlik kapasitesinin geliştirilmesi için akademik entelektüel liderlerin sahip oldukları otoriteyi kurumdaki diğer çalışanlara bırakması, iş birliğini ve grup süreçlerini desteklemesi önerilebilir.
Purpose: The purpose of this study is to test theoretical model explaining structural relationships formed as that academic intellectual leadership perceptions of academicians working at higher education institutions effect their organizational support and organizational citizenship perceptions. Within this general aim, it was tested if academic intellectual leadership perceptions of academicians effect their organizational support and organizational citizenship perceptions. Method: Causal design was used in the study assuming that there were causeeffect relationships between three main variables. Dependent (organizational support and organizational citizenship) and independent (academic intellectual leadership) variables for each model were identified to put forward the cause-effect relationships between the variables. Population of the study comprises the academicians working at higher education institutions at the different universities in the different religions of Turkey in the 2018-2019 academic year. The study sample is consisted of 731 academicians working at 13 different higher education institutions at the 13 universities in the Central Anatolia Region, the Aegean Region, the Black Sea Region and the East Anatolia Region selected through easy sampling method. The research data was collected via Academic Intellectual Leadership Scale, Perceived Organizational Support Scale and Organizational Citizenship Scale. Correlation for data analysis, confirmatory factor analysis for structural validity of the scales and Path analysis for testing the constructed models were utilized in the research. Results: The goodness of fit indices of the Model which was constructed through the assuption that academicians’ academic intellectual leadership perceptions directly affect their organizational support and organizational citizenship perceptions provided an acceptable model. It was concluded that academicians’ academic
intellectual leadership perceptions directly affect their organizational support and organizational citizenship perceptions in a positive way. Conclusion and Suggestions: Taking academic intellectual leadership roles by the academicians affect their organizational support behaviors and their demonstrating organizational citizenship behaviors by increasing their feeling of belonging to the instruction in a positive way. When academic intellectual leaders support cooperation and group processes, development of academicians as a leader can be supported. When they work more, the present leadership capacity of the universities can be developed. So new academic intellectual leaders can emerge in universities.
