Özet:
Bu çalışmada Eskişehir ili merkezde bulunan Maide Bolel Huzurevi’nde kalan yaşlılar ve kendi evlerinde kalan 60 yaş üstü kişilerde depresyonun yaygınlığının ve risk faktörlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Huzurevinde kalan 61 kişi ve kendi evlerinde kalan 60 yaş üstü 75 kişi yaş açısından eşleştirilerek çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara araştırmacı tarafından geliştirilen demografik veri anketi, Yaşlılar İçin Depresyon Ölçeği(YDÖ) , Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Form-36 (SF-36), Kısa Yeti Yitimi Anketi (KYYA), Eğitimsizler İçin Standardize Mini Mental Test (E-SMMT), Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ASDÖ) uygulandı. E-SMMT’den 24’ün altında puan alanlar çalışmadan dışlandı. Elde edilen veriler ki-kare, t-test, ve ikili lojistik regresyon analizi kullanılarak değerlendirildi.
Huzurevinde kalanlarla kendi evlerinde kalanlar arasında depresyon oranları açısından anlamlı bir fark bulunmadı. Huzurevinde kalanların kendi evlerinde kalanlarla karşılaştırıldığında huzurevinde kalan yaşlıların anlamlı oranda daha az gelirinin olduğu, çocukları ve akrabalarıyla daha az görüştükleri ve bayram ve özel günlerde daha az ziyaretçilerinin olduğu, hobilerinin ve cinsel yaşantılarının daha az olduğu, algıladıkları sosyal desteğin daha az olduğu ve huzurevinde daha fazla yaşlının herhangi bir sakatlığının olduğu bulunmuştur. Ayrıca çocuk sayısının fazla olması, düzenli doktor kontrolüne gitme, özel günlerde ziyaretçilerinin olması depresyon riskini azaltırken geçirilmiş ruhsal hastalığının olması, günlük işlerde zorlanma ve sağlık konusunda endişesinin olması, ağır yeti yitiminin olması ve algılanan sosyal desteğin düşük olmasının depresyon riskini arttırdığı bulunmuştur.
Huzurevlerinde kalan yaşlılarda depresyon yaygınlığının ve kendi evlerinde kalanlardan ne gibi farklılıklar gösterdiğinin belirlenmesi huzurevindeki yaşlılarda depresyonun önlenmesiyle ilgili müdahalelere yön verecektir. Ayrıca yaşlı populasyonunda görülen depresyonun özelliklerinin ve risk faktörlerinin belirlenmesi açısından da çalışmamız önemli veriler sunmaktadır.