Özet:
Kalbi korumaya yönelik birçok yaklaşım geliştirilmesine rağmen, iskemi-reperfüzyon hasarı halen koroner bypass cerrahisi uygulanan hastalarda morbidite ve mortalitede önemli rol oynamaktadır. Koroner arter bypass cerrahisi (KABC) sırasında görülen miyokardiyal iskemi-reperfüzyon hasarını en aza indirmek amacıyla yapılan çalışmalar, tekniğin uygulamaya başlandığı ilk yıllardan beri önemini yitirmeden devam etmektedir.
Bu çalışma; KABC sırasında Brain Natriüretik Peptid (BNP) ve Matriks Metalloproteinaz (MMP-9) düzeylerine bakılarak mitokondriyal fonksiyonları koruyucu ve antioksidan özelliği bilinen nebivololun miyokardiyal iskemi-reperfüzyon hasarına ne derecede etkili olduğunu araştırmak amacıyla yapıldı.
Koroner arter hastalığı nedeniyle gelen ve açık kalp cerrahisi tekniğiyle koroner arter bypass cerrahisi planlanan 30 hasta, nebivolol ve kontrol grubu olarak ayrıldı. Nebivolol grubuna preoperatif 7 gün boyunca nebivolol verilirken, kontrol grubuna nebivolol veya başka bir β- bloker verilmedi. Gruplar arasında yaş, cins, diabetes mellitus, hipertansiyon, eski MI, preoperatif ekokardiyografik ejeksiyon fraksiyonu ve kardiyak indeks açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu. Miyokardiyal hasarı değerlendirmek amacıyla intraoperatif ve erken postoperatif dönemde alınan kan örneklerinde, kardiyovasküler yapılanma sürecinde rol oynayan BNP ve MMP-9 düzeyleri incelendi.
Bu çalışmada anestezi indüksiyonu sırasında alınan kan örneklerinde, nebivolol grubundaki BNP ve MMP-9 değerleri kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşüktü ( p<0,05). Kross klemp kaldırıldıktan 2, 6, 12 ve 24 saat sonra alınan kan örneklerinde BNP ve MMP-9 düzeylerinde, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p>0,05)
Kontrol ve nebivolol gruplarının BNP ve MMP-9 düzeyleri örnek alım zamanlarına göre kendi aralarında karşılaştırıldığında; BNP düzeyleri kross klemp kaldırıldıktan 6 saat sonrasına kadar değişmeden kalırken, kross klemp kaldırıldıktan 12 ve 24 saat sonra anlamlı olarak artış göstermiştir (Sırasıyla p<0,05 , p<0,01). MMP-9 düzeyleri ise kross klemp kaldırıldıktan 2 saat sonra anlamlı olarak artış gösterdi ve kross klemp kaldırıldıktan 6 saat sonra düşmeye başladı. Kross klemp kaldırıldıktan 24 saat sonra preoperatif düzeylerine yaklaştı (p<0,001).
Çalışmaya dahil edilen hastalar MI geçirip geçirmemesine göre gruplandırıldı. MI geçiren grubun preoperatif BNP düzeyleri MI geçirmeyen gruba göre anlamlı şekilde yüksek bulundu ( p<0,05). Preoperatif MMP-9 düzeylerinde ise gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0,05).
Yapılan çalışma sonucunda BNP düzeyinin koroner arter bypass cerrahisi sırasında oluşan ventrikül hasarı için bir fikir verebileceği ve MMP-9 aktivitesinin miyokardiyal iskemi-reperfüzyon hasarının derecesini yansıtabileceği yönünde bir sonuç elde edildi. Ayrıca KABC uygulanan hastalarda, preoperatif verilen nebivololun iskemi-reperfüzyon hasarının azalmasında anlamlı bir etki göstermediği sonucuna varıldı.
