Bu çalısmada arastırma bitkilerinin kök, gövde ve yaprak enine kesitleri ile
yaprak yüzeysel kesitleri incelenmistir. Allium ampeloprasum L., A. scorodoprasum
L., A. szovitsii Regel ve A. stamineum Boiss. türlerinin gövde enine kesitlerinde
sklerankimatik bir halka bulunmaktadır. A. ampeloprasum L., A. scorodoprasum L.,
A. szovitsii Regel ve A. stamineum Boiss. türlerinin gövde enine kesitlerinin genel
görünüsleri yuvarlak-yuvarlağımsı oldukları görülmüstür. Gövdelerde iletim
demetleri dairesel, dağınık bir dizilis gösterip kapalı kolleteral tiptedirler. A.
ampeloprasum L. ve A. scorodoprasum L. türlerinin gövde enine kesitlerinde
merkezde parankimatik hücrelerden meydana gelmis bir öz bölgesi bulunmaktadır. A.
stamineum Boiss. ve A. szovitsii Regel türlerinde ise merkezde genis bir öz bosluğu
bulunmaktadır. Gövde enine kesitlerinde kambiyum tabakası bulunmadığı için
bitkilerin gövdeleri tek yıllık bitkilerin karakteristik anatomik özelliklerini
göstermektedir.
Arastırma bitkilerinin yaprakları bifasial tiptedir. A. ampeloprasum L., A.
scorodoprasum L., A. szovitsii Regel türlerinin yaprak enine kesitinde alt ve üst
epidermisin üzerinde kalınca bir kütikula tabakası bulunmaktadır. A. stamineum Boiss.
türünde ise sadece üst epidermiste kalın bir kütikulaya rastlanmıstır, alt epidermiste
ise kütikula oldukça ince bir tabaka halindedir. Yaprak yüzeysel kesitlerinde,
epiderma hücrelerinin boyuna uzamıs, birbirine paralel sıralar halinde
oldukları görülmüstür. Stomalar anomositik tiptedirler.
Arastırma bitkilerinin stoma frekansları yaprak üst epidermisinde en
yüksek, %59, A. scorodoprasum L. türünde; en düsük ise, %30, A. szovitsii Regel
türünde bulunmustur. Yaprak alt epidermisinde ise stoma frekansı en yüksek, %53,
A. ampeloprasum L. ve en düsük, %28, A. szovitsii Regel türlerinde saptanmıstır.
Ancak A. stamineum Boiss.’ un yaprak alt yüzeyinde stomaya rastlanmamıstır.
Sitotaksonomik Çalısmalar
Arastırma bitkilerinden A. ampeloprasum L. un 2n= 40 ve A. myrianthum
Boiss. bitkisinin ise 2n= 16 kromozomlu diploid bitkiler oldukları saptanmıstır.
A. ampeloprasum L. ve A. myrianthum Boiss. türlerinin kromozomları
oldukça büyük olup kromozom morfolojilerinin incelenmesi için 6 saat
kolsisin+buz ve 8-hidroksi kinolin+buz uygulaması yapılarak ancak
kromozomların birbirinden ayrılması sağlanabilmistir. Her iki türde de herhangi
bir mitoz anomalisine rastlanmamıstır.
In this study root, stem and leaf cross sections and leaf surface sections of the
research plants were studied. There exists a cykleranchymatic hoop on the body cross
sections of the Allium ampeloprasum L, A. scorodoprasum L, A. szovitsii Regel and A.
stamineum Boiss. species. The general appearances of the stem cross sections of the A.
ampeloprasum L, A. scorodoprasum L., A. szovitsii Regel and A. stamineum Boiss.
species were observed to be general round-roundish. The transmission bunches on the
stems shows circular, scattered arranging and they are in closed collateral types. There
is a core area consisting of the parenchymatic cells on the center of the stem cross
sections of the A. ampeloprasum L, A. scorodoprasum types. There is a wide core
space on the center of the A. stamineum Boiss. and L, A. szovitsii Regel species. Since
there is not a cambium layer on the stem cross sections, the stems of the plants shows
the characteristic anatomical features of the one year plants .
The leaves of the research plants are in bifasial type. There is a thick cuticle
layer on the bottom and upper epidermis of the leaf cross sections of the A.
ampeloprasum L., A. scorodoprasum L., A. szovitsii Regel species. On A. stamineum
Boisss. species only a thick cuticle has been seen on the upper epidermis and the cuticle
on bottom epidermis is in form of very thin layer. It was observed that the epidarma
cells on the leaf cross sections lengthened longitudinally and in row parallel to each
other.
The stoma frequencies of the research plants on leaf upper epidermis was found
highest % 59 in A. scorodoprasum L. species, and lowest %30 in A. szovitsii Regel
species. On leaf bottom epidermis stome frequency has been detected highest % 53 on
A . ampeloprasum L. and lowest %28 on A. szovitsii Regel species. But no stoma has
been found on the leaf bottom surface of the A. stamineum Boiss.
Cytotaxonomical Studies
It has been detected the research plants A. ampeloprasum is 2n=40 and A.
myrianthum Boiss. is 2n=16 chromosome diploid plants.
The chromosomes of the A. ampeloprasum L. and A. myrianthum Boiss. species are
extremely big only the discrimination of the chromosomes for the examination of their
morphologies have been provided after the application of kolsisin+ice and 8- hidroxy
kinolyn+ice for 6 hours. No mitosis anomaly has been detected on each specie.
