karacigerde lozartan ve spironolatonun antifibrotik etkilerinin karşılaştırlması

Abstract

Bu çalışmada lozartan ve spironolaktonun rat karaciğerindeki antifibrotik etkilerini incelemeyi amaçladık. Çalışmada fibrozis oluşturmak üzere dört grup rata, kontrol grubu dışında haftada üç gün 10mg/kg DMN dört hafta, haftanın ardışık üç günü, IP olarak verildi. Kontrol grubuna sadece serum fizyolojik verildi(IP). DMN verilen gruplardan birine 10mg/kg/gün lozartan, birine de 20mg/kg/gün spironolakton IP olarak verildi. Bir gruba sadece DMN verilerek model grubu oluşturuldu. Dört hafta sonunda deney grupları sakrifiye edilerek plazma ve karaciğer örnekleri ayrıldı. Plazmada karaciğer fibrozisinin dolaylı göstergesi olan hyaluronik asid ile AST, ALT, ALP, LDH, bilurubin, total protein, albumin, BUN, kreatinin, sodyum, potasyum ve klor düzeyleri çalışıldı. Karaciğer dokusundan fibrozisin göstergesi olan hidroksiprolin içeriği belirlendi. Ayrıca karaciğer doku örnekleri histopatolojik olarak Scheuer’e göre değerlendirildi. Bunlara ek olarak karaciğerde PAI-1 immunhistokimya boyasının dağılımı ve şiddeti incelendi. Karaciğerdeki inflamasyonun, fibrozisin, karaciğer hidroksiprolin içeriğinin ve plazma hyaluronik asid düzeylerinin birbirleriyle pozitif ve bu parametrelerin sinuzoidal PAI-1 boyanma şiddeti ile negatif ilişki gösterdiği gözlendi. Bu sonuçlar hyaluronik asidin önemli plazma fibrozis göstergesi olduğunu gösterdi. Benzer şekilde sinuzoidal PAI-1 ekspresyonunun değişmesinin fibrozis gelişiminde önemli olduğunu düşündürdü. Çalışmada spironolakton karaciğerdeki inflamasyonu azaltırken, lozartanda bu etki gözlenmedi. Fakat lozartan ve spironolakton fibrozisi azalttı. Bu antifibrotik etki spironolaktonda daha fazlaydı. Hem lozartan hem de spironolakton hyaluronik asid ve karaciğer hidroksiprolin içeriğini azalttı ve birbirine üstünlükleri gözlenmedi. PAI-1 ekspresyonuna lozartan ve spironolaktonun etkileri incelendiğinde portal alandaki boyanma şiddetinde değişiklik gözlenmezken, sinuzoidal alanda lozartan ve spironolakton PAI-1 ekspresyonun azalmasını geriletti. Bu etkide lozartan ve spironolakton arasında fark yoktu. Hepatositteki PAI-1 ekspresyonunu spironolakton azaltırken, lozartanın azaltıcı etkisi istatistiksel olarak anlamlı değildi. Bu sonuçlar spironolakton ve lozartanın antifibrotik etkilerinin olduğunu ancak spironolaktonun antifibrotik etkisinin daha fazla olduğunu gösterdi. Buna ek olarak spironolakton ve lozartanın antifibrotik etkilerinin oluşmasında PAI-1 ekspresyonunu etkilemelerinin rolü olabileceğini düşündürdü.