Mimarlık ve devlet ideolojileri arasındaki ilişki yüzyıllar boyunca tartışılagelmiş, kimi araştırmacılar mimarlığın ideolojiye hizmet ettiğini savunurken kimileri de mimarlığın bağımsız olduğunu ve hatta ideolojinin ona hizmet ettiğini savunmuşlardır. Bu tez ikinci gruba bir cevap niteliğindedir. Saraybosna kenti, kurulduğu günden bu yana mutlak monarşi ile yönetilen Osmanlı Devleti, anayasal monarşi ile yönetilen Avusturya- Macaristan İmparatorluğu, Sosyalist Yugoslavya ve demokratik Bosna – Hersek Cumhuriyeti olmak üzere farklı ideolojilere sahip devletler altında varlığını sürdürmüştür. Avrupa’nın Kudüs’ü olarak nitelendirilen Saraybosna; İslamiyet, Hristiyanlık (Katoliklik ve Ortodoksluk olmak üzere) ve Yahudilik olarak zengin bir din ve mezhep varlığına sahiptir. Kent Bosnalı Müslümanlar, Hırvatlar ve Sırplar olarak üç farklı etnik kökenden vatandaşa sahiptir. Tüm bu kültürel farklılıklar tez kapsamında Saraybosna’nın seçilmesini kısaca özetlemektedir. Kent coğrafyasının Miljacka Nehri doğrultusunda bir vadi şeklinde olması, kentin yıkıp yeniden yapma tekniğiyle değil mevcut düzeni çoğunlukla korunarak olarak bir aks üzerinde gelişmiş olması, çalışma kapsamında farklı ideolojilerin kent üzerinde etkisini okumak için de önemli bir veri olmuştur. Bu bilgiler doğrultusunda, tez kapsamında ideolojinin kent üzerinde etkileri incelenmiş; kültürel ve dini bağlamda ve hükümet politikaları yani kısaca ideoloji ile kentin nasıl şekillendiği araştırılmıştır.
The relationship between architecture and government ideology discussed throughout the century. Some researcher defend that architecture subserves to ideology, some of them defend architecture is independent and in fact idology subserves to architecture. This thesisis nature is an answer to second group. The city of Sarajevo maintain governments which have different ideology until it becomes Ottoman Empire with steer absolute monarchy, Austria-Hungari with steer constitutional monarchy, Socialist Yugoslavia and Bosnia and Herzegovina Republic. Saraybosna where said European Jeruselam has rich existence religion and sect; Islam, Christianity (Catholism and Orthodoxy) and Judaism. The city has three different ethnicity citizens as Muslims, Croats and Serbs. With all this culturel differenties, it briefly summary why choosen Saraybosna in this thesis. The fact that the city geography is in the form of a valley in the direction of Miljacka River and that the city is developed not by the technique of demolishing and reconstructing but also by its insertion technique has been an important data forreading to effect of different ideology on the city more easily. On the direction this information, it is intended to analyze the effects of ideology on the city in this thesis.
