15. yy. şairi Çakeri’nin Yusuf u Züleyha’sı (metin-inceleme) I. cilt

Abstract

Bu yüksek lisans tezinin konusu, 15. yy. şairlerinden Çâkerî‟nin Yûsuf u Züleyhâ‟sının çevriyazıya aktarılması ve muhteva yönünden incelenmesidir. Tezin giriş bölümünde, Yûsuf u Züleyhâ‟nın çevriyazısı hazırlandıktan sonra yapılan incelemeye göre, eserin yazıldığı dönem ve Türk edebiyatı tarihindeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamız giriş ve dört bölümünden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Çâkerî‟nin hayatı, sanatı ve eserleri hakkında bilgi verilerek Yûsuf u Züleyhâ hikâyesinin kaynakları ve ortaya çıkışı üzerinde durulmuştur. 1. bölümde Yûsuf u Züleyhâ mesnevisi muhteva yönünden incelenerek tanıtılmıştır. Bu bölümde, hikâyenin konusu, kahramanları, hikâyedeki mekân, zaman unsurları ve motifler üzerinde durulmuştur. 2. bölümde Yûsuf u Züleyhâ şekil yönünden incelenmiştir. Bu inceleme nazım şekli, kafiye, imla hususiyetleri, dil ve üslup başlıkları altında yapılmıştır 3. bölümde Çâkerî’nin Yûsuf u Züleyhâ‟sı ile Molla Câmî‟nin Yûsuf u Züleyhâ‟sı şekil, vezin ve vak‟a yönünden mukayese edilmiş, ayrıca Çâkerî‟nin tercümesinin tespit edilen dikkat çekici özellikleri ortaya konulmuştur. Yapılan mukayeseye göre Çâkerî‟nin eserinin Câmî‟nin Yûsuf u Züleyhâ‟sından tercüme edildiği tespit edilmiştir. 4. bölümde ise Yûsuf u Züleyhâ‟nın çevriyazıya aktarılan metnine yer verilmiştir. Sonuç kısmında Çâkerî‟nin Yûsuf u Züleyhâ‟sının tercüme edilen eser ile benzer ve farklı olan yönleri, Çâkerî‟nin bu eserinin Türk edebiyatında yazılan aynı konulu eserler arasındaki yeri belirtilmiştir.

Subject of this thesis is traslation of Yusuf u Zuleyha of Çakeri who is one of the poets of 15th century and investigation of it in terms of content . In introductory part of the thesis, according to the investigations done after the traslation of Yusuf u Z uleyha, it was tried to determine its importance in the history of Turkish literature and the period. This study consists of introduction and four-section. In the introduction Çakeri's life and works of art by giving information about the sources and the emergence of the story of Yusuf u Zuleyha is emphasized. In first part Yusuf u Zuleyha Masnavi is examined and presented in terms of inclusion.In this section, the subject of the story, the characters, space, time elements and motifs are emphasized. In second part Yusuf u Zuleyha is analyzed for shape. This investigation is done including sheet review, rhyming, spelling, language and style. In third section Yusuf u Zuleyha of Çakeri is compared to Yusuf u Zuleyha of Molla Cami in terms of shape, prosody and case, According to the comparison of his work Yusuf u Zuleyha of Çakeri was translated from Yusuf u Zuleyha of Molla Cami. In fourth section the text of Yusuf u Zuleyha which was traslated was presented. At the conclusion similar and different aspects of translation of Yusuf u Zuleyha of Çakeri and the place among the works including similiar themes of Turkish literature are mentioned.