Bazı taze fasulye genotiplerinde kök bölgesinde oluşan su fazlalığına toleransın belirlenmesi

Abstract

Bazı taze fasulye genotiplerinde (Beyaz Fasulye, Boncuk Sırık, Kökez, Oturak, Sırık) kök bölgesinde oluşan su fazlalığına tolerans morfolojik ve fizyolojik açıdan araştırılmıştır. Bitkiler 26/18 ºC sıcaklık (gündüz/gece), % 70 nem ve 450 mol µ m-2 s-1 ışık yoğunluğu olacak şekilde ayarlanmış bitki büyütme dolabında yetiştirilmiştir. Fideler 34 yapraklı olduğu dönemde 3 gün süre ile su fazlalığı koşullarına maruz bırakılmışlardır. Deneme sonunda sökülen bitkilerden alınan yaprak örneklerinde, yaprak alanının su fazlalığı uygulaması ile önemli derecede azaldığı tespit edilmiştir. Yaprak alanındaki değişimler genotipler arasında farklılıklar olduğunu göstermiştir. Yaprak Oransal Su Kapsamı (YOSK) ve Turgor Kaybı (TK) su fazlalığından etkilenmemiştir. Su fazlalığı uygulaması toplam klorofil miktarını önemli derecede düşürmüştür. Su fazlalığı stresi koşullarında, genotiplere ve uygulamalara bağlı olarak bitkilerin kök ve yapraklarında toplam şeker ve Malondialdehit (MDA) miktarlarında artışlar veya azalışlar olduğu gözlenmiştir. Ayrıca genotiplerin kök ve yaprak örneklerinde hücresel zararlanma dereceleri belirlenmiştir. Sonuç olarak değerlendirmeye alınan 5 taze fasulye genotipinin su fazlalığına toleranslarının kök ve yaprak bölgesine göre farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Đncelenen tüm parametreler dikkate alındığında, Boncuk Sırık genotipinin su fazlalığına göreceli olarak tolerant olduğu, Sırık ve Kökez genotiplerinin ise nispeten daha hassas genotipler olduğu ortaya konulmuştur.

Tolerance to excess water in root regions of some green bean genotypes (Beyaz Fasulye, Boncuk Sırık, Kökez, Oturak, Sırık) were investigated in terms of morphological and physiological. Plants were grown in plant growth chamber at 26/18 ºC (day/night) temperature with relative humidity 70 % and 450 mol µ m-2 s-1 light intensity. Seedlings were exposed to excess water stress for 3 days when the plants had developed 3-4 true leaves. At the end of the experiment, leaf area was reduced significantly by excess water treatment. The changes in leaf area showed differences between genotypes. It was found that, excess water treatment did not affect the Leaf Relative Water Content (LRWC) and Turgor Losses (TK) values. Excess water treatment decreased total chlorophyll content significantly. It was observed some increases and decreases in the total sugar and Malondialdehyde (MDA) contents in root and leaf parts depending on genotypes and treatments during excess water stress. Beside that, it was determined membrane injuries ratio in root and leaf samples. As a result, it was determined that the tolerance to excess water of 5 evaluated green bean genotypes, were change depending on root and leaf part. According to the general evaluation, Boncuk Sırık was the tolerant genotype, whereas Sırık and Kökez were determined as more sensitive genotypes.