Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, TEOG sınavlarında öğrencilerin başarı
düzeylerini etkileyen faktörleri incelemektir. Bu temel amaç çerçevesinde, çalışmanın
alt amaçları, bağımlı değişken olan TEOG sınavlarındaki başarı düzeylerinin, bağımsız
değişkenler olan okulun sosyo-ekonomik düzeyi ve okul etkililiği, öğrenci özellikleri ve
veli özellikleri gibi kaynaklara göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir.
Yöntem: Eskişehir ilindeki devlet ortaokullarında 2015-2016 öğretim yılında eğitim
gören 8. sınıf öğrencilerinin TEOG sınavlarında başarı düzeylerini etkileyen faktörleri
ve bu faktörlerin birbirleriyle ilişkilerini çok düzeyli doğrusal model yoluyla incelemeyi
amaçlayan bu çalışma nedensel karşılaştırma modeli ile yürütülen bir araştırmadır.
Bulgular: Araştırmada elde edilen bulgular, okulların bulunduğu mahallelerin sosyoekonomik
düzeyinin okul etkililiği üzerinde etkili olduğunu, TEOG puanları
bakımından okullar arasında anlamlı düzeyde fark olduğunu, okul etkililiğinin ve
okulların sosyo-ekonomik düzeyinin öğrencilerin TEOG puanlarını etkilediğini, öğrenci
ve veli değişkenlerinin TEOG puanlarında fark yarattığını ve birinci düzey ve ikinci
düzey değişkenlerin birbiriyle ilişkili olduğunu göstermektedir.
Sonuç ve Tartışma: Öğrencilerin TEOG sınavlarından aldığı puanlar okul, veli ve
öğrenciden kaynaklanan faktörler ile ilişkilidir. Bu paydaşlar akademik başarıyı
artırmak amacıyla bilgilendirilmeli ve okulların etkililiğini ve öğretmen niteliklerini
geliştirmek adına girişimler yürütülmelidir.
Purpose: The main purpose of this study is to analyze the factors affecting students’
academic achievement in TEOG exams. In this respect, the study aims to determine
whether the dependent variable, the achievement levels of students, differ based on the
independent variables which are school socio-economic status, school effectiveness,
student factors and parental factors.
Method: This study, which aims to analyze the factors affecting students’ academic
achievement in TEOG exams who are in 8 grade in Eskişehir state secondary schools
during 2015-2016 school year and the relationships of these factors by using
hierarchical linear modeling, is a casual comparative type of research.
Results: The results of the study reveal that socio-economic status of the
neighborhoods that schools locate influences school effectiveness, there is a significant
difference among schools in terms of TEOG scores, school socio-economic status and
school effectiveness affect TEOG scores, student and parental factors create a
difference on TEOG scores and several level 1 and level 2 variables are related with
each other.
Conclusion and Discussion: TEOG scores of students are related with factors stem
from students, parents and schools. These stakeholders should be informed about the
significant factors to increase academic achievement and attempts should be undertaken
to develop school effectivenss and teacher qualities.