Restoran işletmelerinde rol stresi ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyetine etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı, rol stresi, lider-üye etkileşimi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiyi belirlemek ve lider-üye etkileşiminin rol stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiye aracılık etkisini ortaya koymaktır. Ġstanbul‟da faaliyet gösteren turizm işletme belgeli restoranlarda çalışan, kolayda ve kartopu örnekleme yöntemleriyle 387 kişiden veri toplanmıştır. Yapılan normallik testlerinde dokuz adet verinin normal dağılımı bozduğu anlaşılmış ve veri setinden çıkarılmıştır. 378 adet anket formu güncel istatistik programında analiz edilmiş ve araştırmanın amacına uygun olarak yorumlanmıştır. Yapılan analizlere göre rol stresi ile işten ayrılma niyeti arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü (r = 0,297); lider üye etkileşimi ile işten ayrılma niyeti arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü (r = -0,479); rol stresi ile lider üye etkileşimi arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü (r = -0,190) bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (p< 0,01). Aracılık etkisine yönelik yapılan analize göre lider üye etkileşiminin rol stresi ile işten ayrılma niyeti arasında kısmi aracılık etkisi olduğu görülmektedir. Ulusal alanyazında rol stresi, lider üye etkileşimi ve işten ayrılma niyeti ilişkisinin ortaya koyulduğu bir çalışmaya ulaşılamamıştır. Yiyecek içecek sektöründe işgören devir oranı diğer sektörlere göre daha yüksektir. Bu değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya koyulması, işten ayrılan işgörenlerle ilgili ciddi maliyetlere katlanmak durumunda kalan yiyecek içecek işletmelerine çözüm önerisi sunacağı düşünülmektedir.

The purpose of the study is to determine the relationship between role stress, leader-member exchange, and turnover intention, and to show the mediating effect of the leader member exchange between role stress and turnover intention. The data was gathered with convenience and snowball sampling methods from 387 people who work in restaurants with tourism operation certificate in Istanbul. In the normality tests conducted, it was understood that the nine distributions distorted the normal distribution and removed from the data set. 378 questionnaires were analyzed with statistical program and interpreted as appropriate for the purpose of the study. There are statistically significant and positive relations (r = 0,297) between the role stress and turnover intention according to the analyzes made; statistically significant and negative relations (r = -0,479) between leader member exchange and turnover intention; and it was found that there was a statistically significant and negative correlation (r = -0,190) between the role stress and leader member exchange (p <0,01). According to the analysis of the mediation effect, it is seen that the leader member exchange has a partial mediating effect between the role stress and the turnover intention. There is limited research that reveals the relationship of role stress, leader member exchange, and turnover intention in the literature. The turnover rate in the food and beverage sector is higher than in other sectors. It is thought that the relationship between these variables will provide a solution to the food and beverage businesses that have to bear the serious costs related to the staff leaving the work.