İran Asitan-ı Kuds-i Razavi Kütüphanesi 1007 numaralı satır altı Kur’an çevirisi : I-X. cüzler (inceleme-metin-sözlük-dizin)

Abstract

Türkler Müslüman olduktan sonra mensup oldukları dini tanıyabilmek ve gereklerini daha iyi anlayabilmek amacıyla bu dinin kutsal kitabı Kur’an-ı Kerim’i Türkçeye çevirmeye başlamışlardır. Tercüme çalışmalarında Arapça kelimelerin altına birebir Türkçe karşılıkları yazıldığından bu türden çalışmalar satır altı ya da satır arası Kur’an tercümesi olarak adlandırılmaktadır. Çalışmamızın konusunu teşkil eden eser Harezm Türkçesine ait bir satır altı Kur’an tercümesidir. Eseri önemli kılan husus tıpkı diğer satır altı tercümelerde olduğu gibi gerek dil bilgisi gerekse kelime hazinesi bakımından yazıldığı döneme ışık tutmasıdır. Ayrıca henüz keşfedilmemiş bir satır altı tercümenin ortaya çıkarılması eseri önemli kılan bir diğer husustur. Āstān-i Quds-i Razavī Kütüphanesinde 1007 numara ile kayıtlı olan eser, gerek imla özellikleri gerekse ses ve yapı bilgisi bakımından Harezm Türkçesinin özelliklerini yansıtmaktadır. Çalışmamız neticesinde Āstān-i Quds-i Razavī Kütüphanesi’nden elde ettiğimiz satır altı Kur’an tercümesinin ilk on cüzünün şekil ve ses bilgisi açısından değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Bunun akabinde belirtilen kısmın metni verilmiştir. Daha sonra araştırmacılara kolaylık olması açısından söz konusu metinde geçen bütün kelimelerin dizini hazırlanmıştır.

After Turks converted to Islam they started translating the holy Quran so they could understand their new religion. In the translation studies, they tried to translate the Arabic words to Turkish word by word. Because of that we called this kind of translations as “interlinear translation”. The translation which forms our work is an interlinear Ouran translation into Khwarizmian Turkish. The thing that makes this piece so important is that like other interlinear translations directly reflects the lingual characteristics of Khwarizmian Turkish One of the most important aspects of our work is that it has not been known so far. This piece that is numbered 1007 in the Āstān-i Quds-i Razavī Library, reflects all of the ortographycal, lexical, phonetical and morphological structure and of the Khwarizmian Turkish. In this research the interlinear Quran translation found in Āstān-i Quds-i Razavī Library numbered 1007 studied in terms of phonetical and morphological structure. After that we have given the first ten part of the Quran translation mentioned above. At the end we have prepared index of the text in order to be found the words of the text easily.