Eskişehir Osmangazi Üniversitesi sağlık uygulama ve araştırma hastanesi acil servise başvuran 65 yaş üstü hastalarda çoklu ilaç kullanımı

Abstract

Yaşlılık yaşam sürecinin beklenen olağan sonucudur. Beklenen yaşam süresinin uzaması ve 21. yüzyılda ölüm hızının önceki yıllara göre belirgin bir şekilde azalması tıbbi bakım süreçlerinde ulaşılan yeniliklerin bir sonucu olarak kabul edilebilir (1).Son yılarda yaşlı popülasyonda (>65 yaş) polifarmasi (çoklu ilaç kullanımı) ile birlikte gelen risklere yönelik ilgi ve farkındalık gittikçe artmaktadır. Yaşlanmayla ilaç kullanım sıklığı, uygunsuz ilaç kullanımı (UİK) oranı ve ilaç yan etkilerinin olumsuz sonuçları artmaktadır. Bu nedenle yaşlılarda polifarmasi ve uygunsuz ilaç kullanımını azaltmaya yardımcı olmak için bir takım “uygunsuz ilaç kullanım kriterleri” oluşturulmuştur. Bunlar arasında en çok kullanılan kriterler Beers ve STOPP (Screening Tool of Older Person‟s Prescriptions=Yaşlı Bireyler için Muhtemelen Uygunsuz Reçeteleri İzleme Aracı) kriterleridir. Bu çalışmada fakültemiz acil servisine başvuran hastaların başvuru aşamasında kullanmakta oldukları ilaçların, 2012 Beers kriterleri ve STOPP versiyon 2 kriterleri ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 01.03.2016- 31.05.2016 tarihleri arasında 65 yaş ve üstündeki hastalarda yapılmıştır. 65 yaş ve üzerindeki hastalar, kullanılan ilaçların uygunluk durumları açısından 2012 Beers kriterleri, STOPP versiyon 2 kriterleri ile prospektif olarak değerlendirildi. Uygunsuz ilaç kullanımı STOPP ve Beers kriterleri için ayrı ayrı, toplam çalışma popülasyonu içinde ilgili kritere göre UİK olan “hasta sayısı (%)si” ve ayrıca toplam UİK “durum sayısı” olarak hesaplandı. Çalışmaya dahil edilen 835 hastanın 406‟sı (%49,00) bayan, 429‟u (%51,00) erkekti. Ortalama yaş 74,18±6,58 olarak saptandı. En sık polifarmasi ve aşırı polifarmasi sırasıyla %35,00 ve %16,00 ile hipertansiyon (HT) tanısı olan hastalarda görülmekte iken, en az polifarmasi ve aşırı polifarmasi sırasıyla %2,00 ve %2,00 ile kronik böbrek yetmezliği (KBY) tanılı hastalarda görülmektedir. 835 hasta toplamda 5637 ilaç kullanıyordu. Kullandıkları ilaç sayısı ortalama 6,75±3,16 idi. STOPP kriterlerine göre hastaların 431 (%51,60) inde uygunsuz ilaç kullanımı vardı. Beers kriterlerine göre hastaların 442 (%52,90)‟sinde uygunsuz ilaç kullanımı vardı.

Senility is a natural outcome of life period. Increase in life expectancy and significant decrease in death rate in 21th century can be accepted as a result of innovations achieved in medical care processes(1). Care and awareness about risks come with polypharmacy (multiple drug use) in older population (age >65) are growing day by day in the last years. Drug use rate, inappropriate drug use rate and negative outcomes of drug side effects increase with age. For this reason, a set of “criteria for inappropriate drug use” is formed to reduce polypharmacy and inappropriate drug use in older people. Among these, Beers and Screening Tool of Older Person‟s Prescriptions (STOPP) are the most common used criteria. But there is no reported study about inappropriate drug use rate among older patients in Turkey and about comparison of Beers and STOPP version 2 criteria in international literature. The aim of this study is to evaluate drugs, which are used by patients attending our faculty‟s emergency service, according to 2012 Beers and STOPP version 2 criteria. During 01.03.2016 – 31.05.2016, patients 65 years old and above are assessed for appropriateness of their drugs according to 2012 Beers and STOPP version 2 criteria, prospectively. Inappropriate drug use is assessed separately for Beers and STOPP criteria and calculations were mACE as both patient and drug count with inappropriate drug use in study population. Amongst 835 patients involved in study, 406 of them (%49,00) were female, 429 of them (%51,00) were male. Mean age was calculated as 74,18±6,58. Polypharmacy and excessive polypharmacy were most seen in patients diagnosed with HT by %35,00 and %16,00 respectively and least in patients diagnosed with CRF by %2,00 and %2,00. 835 patients were using in total of 5637 drugs. Approximately 6,75±3,16 drugs were used inappropriately. Inappropriate drug use was present in 431 of patients (%51,60) according to STOPP criteria and in 442 of patients (%52,90) according to Beers criteria.