Bu tezin konusu olan defter, Osmanlı Devleti’nin mahkeme kayıtları olan
Şer’iyye Sicillerinin bir örneğidir. Sicil, Osmanlı Devleti’nin Niğbolu Sancağı’nın
Rusçuk kazasında XVIII. Yüzyılda kaydedilen, R-5 numaralı defteridir. Bu çalışma,
sicilin transkripsiyonu ve değerlendirmesi sonucunda Rusçukta günlük yaşam
hakkında bilgi edinmek amacıyla yapılmıştır.
Defterin Latin alfabesine çevrilmesi sırasında basit transkripsiyon kuralları
uygulanmıştır. Ana metne geçmeden önce Osmanlı Hukuk Sistemi hakkında genel
bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, XVIII. Yüzyıl başlarında Osmanlı Devletinin
genel siyaseti, Balkanlardaki hakimiyeti, Rusçuk’un tarihi hakkında kısaca bilgi
verilmiştir. İkinci bölümde, Şer’iyye Sicilinin transkripsiyonu yapılmıştır. Çeşitli
konularda, 197 adet hükmün yer aldığı defter, dönemin siyasi, kültürel, ekonomik ve
askeri yapısı hakkında bilgi vermektedir. Üçüncü bölümde de, sicilde bulunan
hükümlerin değerlendirmesi yapılmıştır. Sicilin incelenmesi sonucunda, Rusçuk
kazasının merkezi yönetimine ne kadar sıkı bağlı olduğu; dönemin askeri
gelişmelerinde nasıl stratejik bir öneme sahip olduğu; farklı etnik ve dini grupların
bir arada yaşadığı şehirde sosyal hayatın ne kadar dinamik olduğu ortaya konmuştur.
The source material of this thesis is one of the sample copies of the court
registers of the Ottoman town of Ruse. Classified as R-5, it is an 18th century book
of the same town, then under the district of Niğbolu. The research based on this
source material, by transcribing the text and analyzing its content, tries to bring into
light the daily life in Ruse.
In transcribing the text into Latin alphabet, simple transcription rules have
been adopted. But first, the Ottoman law has been been described in outline. In the
first chapter, the general political state of Ottoman Empire at the beginning of the
18th century as well the Ottoman hegamony on the Balkans and the history of the
town of Ruse have been handled in brief. Second chapter is assigned to the
transcription of the main text. The text, including 197 registers in total, involves
information about political, economic, cultural and military state of the region and
the Ottoman Empire at that time. In the third chapter, the registers of the text have
been subjected to an assesment. At the end of the research, it became evident how the
town under direct control of central administration had been placed; how strategic in military developments of the period it proved; and how dynamic a social life, then
composed of different ethnic and religious elements, there was.
