Amaç: Beyin göçü ve tersine beyin göçünün ülke ekonomilerine yaptıkları katkı ve neden oldukları kayıplar göz önüne alındığında bu konunun üzerinde ciddi düşünülmesi ve araştırılması gereken bir konu olduğu sonucuna varılır. Bu konu üzerine yapılacak çalışmalar beyin göçüne karşı alınacak önlemleri ve tersine beyin göçünü arttırmaya yönelik adımları belirlemede yol gösterici olacaktır. Bu çalışmanın temel amacı beyin göçü ve tersine beyin göçü çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti’nin itici ve çekici faktörlerini belirlemektir.
Yöntem: Bu araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama tekniği olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmelerde yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmıştır. Toplamda 16 kişiden oluşan örneklem çalışmanın amacına uygun olarak iki gruba ayrılmıştır. Birinci grup beyin kazanımında nelerin etkili olduğunu anlamak için yurt dışında belli bir süre (en az iki yıl) yaşamış daha sonra Türkiye’ye dönmüş yüksek eğitim seviyeli 8 kişiden oluşmaktadır. İkinci grup beyin göçünde nelerin etkili olduğunu anlamak için şu anda yurt dışında yaşamakta olanve en az iki yıldır yurtdışında bulunan yüksek eğitim seviyeli 8 kişiden oluşmaktadır.
Bulgular: Yapılan çalışmada yurtdışına göç etme nedenlerinin maddi imkanlardan daha çok sosyal ve politik nedenler olduğu saptanmıştır. Tersine beyin göçü grubundaki katılımcıların ise geri dönüş nedenleri; medeni durumlarının etkisiyle ailelerine olan bağlılıkları, yurtdışında akademi çevresindeki milliyetçi tutum ve neticesinde akademik kariyerlerinde yükselmenin zorluğu, ülkelerine olan vefa duygusu ve dönmüş oldukları kurumlardaki maddi ve manevi doyum olarak belirtilebilir.
Sonuç ve Tartışma: Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ışığında Türkiye’nin yüksek nitelikli kişiler için itici ve çekici yönleri belirlenmiş ve beyin göçü ve tersine beyin göçü olgularından maksimum fayda sağlamak için yapılabilecekler sunulmuştur.
Purpose: Taking the contributions and the losses of brain gain and brain drain respectively into consideration, it is assumed that these two phenomena need to be examined thoroughly. In the light of the studies on brain drain and brain gain, precautions against brain drain and steps for brain gain may be identified. The main focus of this study is to determine the pull and push factors of The Republic of Turkey in terms of brain darin and brain gain.
Method: In this study in order to describe the meaning of the lived experiences for several individuals about the brain drain and brain gain phenomena deeply, qualitative research methods are used. To collect tha data 16 people who constitute the sample group are interviewed with the help of semi structured question form. Sample grup is divided into two groups; the first group includes 8 people living abroad and experiencing the brain drain phenomenon, the second group includes 8 people who experience brain gain phenomenon.
Results: The findings of this study indicate that the the push factors of Turkey are social and polical rather than economical. On the other hand, the pull factors of Turkey are family ties, difficulties in academic life as a result of nationalist attitudes, loyalty to their countries, and economical and personal satisfaction in the organizations they work in Turkey.
Conclusion and Discussion: The current study is compared with the outcomes of the previous studies, and similarities and differences are tried to be identified.As a result of the study, the pull and push factors of Turkey for highly skilled people are determined and what can be done to benefit from brain drain and brain gain is showed.
