Bu çalışmada “Yusuf Kıssası” ve “Ferhad ile ġirin” halk hikâyesinin Nâzım Hikmet‟in Yusuf ile Menofis ve Ferhad ile Şirin adlı oyunlarına aktarımı, yazarın sanat anlayışı toplumcu gerçekçilik bağlamında metinlerarasılık kuramının sağladığı yöntemsel araçlarla incelenmiştir. Her iki oyun da yazarın yaşadığı coğrafyada yaygın olarak bilinen biri dinî diğeri efsanevi figür etrafında gelişen anlatıların yeniden yazma biçimidir. Bu figürler etrafında gelişen anlatılar, Kur‟an-ı Kerim‟deki ve Tora‟daki “Yusuf Kıssası”, “Yusuf u Züleyha” mesnevileri ve halk hikâyeleri ile “Ferhad ile ġirin” mesnevileri ve halk hikâyeleridir. Yazarın yeniden yazma pratiğinde bu anlatılardan Tora‟daki “Yusuf Kıssasını” ve “Ferhad ile ġirin” halk hikâyesini esas aldığı tespit edilmiştir.
Çalışmamızda, bu iki anlatının,Yusuf ile Menofis veFerhad ile Şirin oyunlarında yazarın yenidenyazma pratiği içerisinde nasıl bir dönüşüm geçirdikleri incelenmiştir. Bu iki eserin birlikte incelenmesi yazarın, geleneksel anlatılardan aktarım yoluyla yeniden yazdığı iki oyunda, metinleri dönüştürürken toplumcu gerçekçi sanat anlayışının kaynağını aldığı Marksist ideolojinin hangi kavramsal ve düşünsel araçlarına başvurduğunu, her ikisi de geleneksel figürler etrafında gelişen bu anlatılarda söz konusu figürlerin nasıl bir dönüşüm geçirdiğini ve son olarak metinlerin geçirdiği anlamsal dönüşümleri birlikte değerlendirme olanağı sağlamıştır.
In this study, transferring of “Yusuf” Story in Torah and “Ferhad ile ġirin” folktale to the plays of Nazım Hikmet called Yusuf ile Menofis and Ferhad ile Şirin is analyzed within the context of writers' sense of art “socialist realism” through the procedural tools of the theory of intertextuality. Both of the plays are "rewritten" forms of the narratives, improving around the figures, one of which is religious and the other one is legendary, and known very well in in the country where Nazım Hikmet lived. The narratives improved around of the figures Yusuf and Ferhad are the story of “Yusuf” in the Torah and that of Koran, the folktales and mesnevis called “Yusuf u Züleyha”, and the folktales and mesnevis called “Ferhad ile ġirin”. Ġt has been observed that the writer based his stories mainly on the story of “Yusuf” in the Torah and “Ferhad ile ġirin” folktale.
In this study, how both of these traditional narattives are transferred to the plays called Yusuf ile Menofis and Ferhad ile Şirin, and what kind of transformation they had in the process of rewriting have been analyzed. Analyzing the plays together made us see what kind of intellectual and conceptual tools of Marksist ideology, from which socialist realism takes its source, are used by the writer in the "rewriting" process, and what kind of transformation the traditional figures of the plays Yusuf and Ferhad had, and finally comment on the semantic transformations the texts have had.
