Günümüz tedarik zincirlerinde sıklıkla kullanılmaya başlayan yeşil tedarik zinciri
yönetimi felsefesi bu çalışmanın temel çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu kapsamda,
Türkiye otomotiv sektörü temel alınarak yeşil tedarik zinciri yönetimi ana başlığı altında
kapalı döngü tedarik zinciri ağ tasarımı için bir karma tamsayılı doğrusal karar modeli
önerilmiş ve farklı yöntemlerle çözüm aranmıştır. Bu alanda daha önce yapılmış olan
çalışmalara ve kullanılan yaklaşımlara ilişkin kapsamlı bir literatür araştırmasının
ardından, ağ tasarım problemlerinde ele alınan ürünlerin, ürün ağaç yapılarının modele
yansıtılırken doğru bir şekilde aktarılamadığı ve katsayıların doğru hesaplanamaması
sonucunda ortaya çıkan sayısal hataların da modelin güvenilirliğini zedelediği tespit
edilmiştir. Bu amaçla kapalı döngü tedarik zinciri içerisinde hareket eden tüm parça veya
ürünlerin tonaj olarak ele alındığı ve aynı anda sistem içerisinde hem ürün bazlı, hem de
parça bazlı akışları sağlayacak yeni kısıtlar önerilmiştir. Böylelikle üründen parçaya,
parçadan ürüne geçişler kolaylıkla sağlanabilmekte ve gerçek hayat problemleri geliştirilen
modele kolaylıkla uyarlanabilmektedir. Çözüm yaklaşımlarının seçiminde de ele alınan
modelin gerçek hayat probleminden yola çıkılarak tedarik zincirinde yer alan paydaşların
memnuniyet oranlarının ve tutumlarının sonuçlar üzerine etkisini gözlemlemek amacıyla
bulanık/etkileşimli mantık ile çözüm aranmıştır. Son olarak da geliştirilen kapalı döngü
tedarik zinciri ağ tasarım probleminin NP zor olması nedeniyle çözümü için Genetik
Algoritma tabanlı melez bir çözüm yaklaşımı geliştirilmiştir. Önerilen tüm bu yaklaşımlar
rassal olarak türetilen test problemleri üzerinde farklı senaryolar geliştirilerek, C++ yazılım
dili ve GAMS CPLEX paket programı yardııyla çözülmüş, elde edilen sonuçlar
yorumlanmıştır.
Philosophy of green supply chain method which has started to use commonly in
today‟s supply chains is the main starting point of this study. In this study, a mixed integer
linear decision model based on Turkey automotive sector for closed loop network design
under the title of green supply chain method is proposed and suitable results are
investigated using different methods. After a comprehensive literature review which
includes previous studies and used approaches on this field, it is determined that network
design problems are not transferred correctly to the studies while developed a bill of
material structures of products in reflecting to the model. For this purpose, a new constraint
which provides both product basis and piece basis flows simultaneously inside the system
is proposed. Also, each pieces and products which move inside the closed loop supply
chain are considered as tonnage in this new constraint. Thus, transfers from product to
piece and piece to product can be provided easily and real life problems can be adapted to
the new developed model easily. A solution using fuzzy/interactive logic is searched to
obtain the effects of satisfaction rates and attitudes of shareholders in the supply chain
based on real life problems of the model which is also used as selecting the solution
approaches. Finally, because the problem is NP difficult, a hybrid method is developed
which provides short time solution of the model by proposing the hybrid solution approach
based on Genetic Algorithm to solve the problem. All these proposed approaches are
analyzed using C++ software language and with GAMS packet program with the help of
numerical examples, and obtained data are commented over different scenario analyses.
