Eskişehir ekolojisinde bazı baklagil yem bitkilerinin ikinci ürün olarak yetiştirilebilirliği

Abstract

Araştırmada Eskişehir ekolojik koşullarında adi fiğ (Vicia sativa L.), koca fiğ (Vicia narbonensis L.), yem bezelyesi (Pisum arvense L.) ve mürdümük (Lathyrus sativus L.) baklagil yembitkilerinin ikinci ürün olarak yetiştirilebilme potansiyeli araştırılmıştır. Denemede toprak işlemeli ve anıza ekim olmak üzere iki farklı toprak işleme yönteminin, ele alınan baklagillerin verim ve verim unsurlarına etkileri üzerinde durulmuştur. Deneme şansa bağlı tam bloklar deneme deseninde bölünmüş parseller düzenlemesine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırma, 2014 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma arazisinde yürütülmüştür. Araştırmada bitki boyu, yaş ot verimi, otta ham protein oranı, asit deterjan fiber (ADF), nötral deterjan fiber (NDF), nispi yem değerleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre toprak işlemesiz ekimde bitki boyu, yaş ot verimi, otta ham protein oranı, ADF, NDF ve nispi yem değerleri sırasıyla 90,4 – 174,7 cm, 284,4 – 1845,3 kg/da, %17,9 – 21,7 , %30,1 – 40,8, %41,8 – 50,7 ve %107,9 – 137,6 aralıklarında; toprak işlemeli ekimde ise bitki boyu, yaş ot verimi, otta ham protein oranı, ADF, NDF ve nispi yem değerleri sırasıyla 53,8 – 92,7 cm, 206,6 – 1367,9 kg/da, %20,2 – 25,5, %29,5 – 32,9, %33,6 – 43,2, %136,7 – 183,4 aralıklarında bulunmuştur. Toprak işleme x baklagiller interaksiyonu ele alınan çoğu parametrede önemli çıkmıştır. Bir yıllık sonuçlara göre yüksek verim için yörede 2. ürün yem bezelyesi Özkaynak çeşidinin tercih edilmesinin ve ekimin anıza yapılmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır.

This study was conducted to determine cultivation possibilities of common vetch (Vicia sativa L.), narbon vetch (Vicia narbonensis L.), forage pea (Pisum arvense L.) and grass pea (Lathyrus sativus L.) as a second crop in Eskişehir ecological conditions. In the study, two different tillage system as conventional and nontillage, the effects on the yield and the yield component of the annual forage legumes were determined. This experiment was established in Randomized Complete Block Design with split block arrangment, three replicants. The study was conducted on experimental fields of Eskişehir Osmangazi University Agricultural Faculty, 2014 year. Plant height (PH), forage yields (FY), crude protein yield (CPY), acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), relative feed value (RFV) were examined. The results showed that PH, FHY, CPY, ADF, NDF, RFV in the nontillage sowing system varied between 90,4 – 174,7 cm, 284,4 – 1845,3 kg/da, 17,9 – 21,7% , 30,1 – 40,8%, 41,8 – 50,7%, 107,9 – 137,6%, respectively and PH, FHY, CPY, ADF, NDF, RFV in the tillage sowing system varied between 53,8 – 92,7 cm, 206,6 – 1367,9 kg/da, 20,2 – 25,5%, 29,5 – 32,9%, 33,6 – 43,2%, 136,7 – 183,4%, respectively. According to the annual results, Özkaynak variety of forage pea cultivation could be suggested with the nontillage sowing system in second crop system in Eskişehir province and similar ecology.