Kur’an’da sevme-sevmeme üslubu

Abstract

Allah’ın insanlık tarihine müdahalesi, vahiy yoluyladır. Vahyin, Kur’an’dan önceki örnekleri, insan kaynaklıdır. Onları nüzullerinden yüzyıllar sonra insanlar akıllarında kaldığı kadarıyla yazıya aktarmışlardır. Kur’an’ın ise diğer kutsal sayılan kitaplardan farklı bir yapısı vardır. O bütünüyle ilahi kaynaklıdır. Bu ilahi kaynak insanlara yol gösterir ve bu dünya hayatında onlara klavuzluk yapar. Allah Teâla, Kur’an-ı Kerim’de farklı üslup şekilleri kullanarak insanlara seslenir. Muhataptan yapılması istenen ya da istenmeyen şeyler emir-nehiy; helal-haram üslubu yanında sevme-sevmeme üslubu ile de dile getirilmektedir. Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın sevdiği-sevmediği kullar, çeşitli sıfatlarla anlatılırken “HBB/ ح بّ ” köklü türevler kullanılmaktadır. Çalışmamızda “HBB/ ح بّ ” köklü türevler üzerinden Allah’ın sevdiğini ve sevmediğini söylediği kullar incelenmiştir. İnsan ile Allah arasında sevgi temelli ilişkiler kurmanın önemine değinilmiştir. Allah’ın sevdiği yahut sevmediği kulların özellikleri üzerinden Allah’ın istediği veya istemediği hususları da ortaya çıkartmak mümkündür. Sevme-sevmeme üslubu, aynı zamanda istenenler-istenmeyenler listelerini de oluşturmamıza imkân verir. Bu çalışmada bir üslup çeşitliliği üzerinden Müslümanlardan istenen-istenmeyen davranışların ortaya konmasına katkı sunabilme denemesi yapılmıştır.

Allah intervenes to history of hümanity via revelation. The samples before Kur’an ar eman-made. People transformed the verses into writing centuries after they were revealede as far as they remembered. Neverheless, Kur’an holds a different structure than the other holy-considered boks. It is completely godly-originated. This heavenly source hows path to people and guides them in this terene life. Allah Tealâ addresses people using various language tones. Besides “order-prohibition” and “halal-haram” style, “like-dislike” style is also made use of when the adresse is required to enact or not to enact certain behaviors. When people whom Allah Tealâ likes and dislikes are being mentione in Kur’an with different adjectives, HBB-rooted words are used. In this work, over those HBB-rooted words, people whom Allah states He likes and dislikes are being examined. The importance of building love-oriented relationship between Allah and people is emphasized. It is also possible to infer the characteristics that Allah desires from the qualities of people whom He likes and dislikes. The like-dislike tone allows us to make the list of favoured and unfavoured behaviors. This study is conducted in an attempt to contribute to uncover behavior patterns that Muslims are supposed to conduct and avoid.