Kur’an-ı Kerim’in Mekki surelerinde iman-ahlak ilişkisinin toplumsal boyutları

Abstract

Bu tezin konusu, Kur’an-Kerim’de yer alan Mekkî sûrelerde iman ile ahlâkın birbiriyle ilişkili olarak sunulması ve İslam Peygamberi’nin hedeflediği zihniyet değişiminin ve toplumsal değişimin bu ikisinin ayrılmaz bütünlüğü üzerinden nasıl gerçekleştirilmeye çalışıldığının incelenmesidir. Bu çalışma; Kur’an- Kerim’in Mekkî ayetlerinde iman ile birlikte güzel ahlâki esasların ifade edilmesinin, İslam’da sağlam bir toplum inşasının kurulmak istenmesiyle doğrudan ilişkisi olduğu ve toplumsal değişimin sağlıklı ve kalıcı olarak gerçekleşmesinde iman ile birlikte iyi ahlâkın benimsenmesinin önemli olduğu varsayımına dayanmaktadır. Araştırmanın amacı; Müslümanların Kutsal Kitabı Kur’an-ı Kerim’de Mekkî surelerde iman ve ahlâk ayetlerinin nasıl birbirleriyle ilişkili olarak sunulduğunu anlamaya ve anlamlandırmaya çalışmaktır. Din sosyolojisi perspektifiyle hazırlanmış olan ve din sosyolojisinin verileri çerçevesinde yürütülen tez çalışmamızda öncelikle Kur’an ayetleri ve sonra temel olması açısından tefsir kitaplarıyla ahlâka dair kitaplar, din sosyolojisi kaynakları eşliğinde incelenmiştir. İslam açısından imanâ dayalı bilinçli dindarlık ahlâklı olarak yaşamayı gerektirir. Hz. Peygamber’in kendi döneminde cahiliye toplumunda gerçekleştirdiği değişim, tam manâsıyla bir iman ve ahlâk inkılâbı olarak düşünülebilir. Müşrik bir toplumdan imanlı ve ahlâklı bir toplum inşa etmek ancak böyle bir değişimle mümkün olabilir.

The subject of this thesis is to present faith and morality in relation to each other in Meccan surah in the Qur’an, and to study how tried to be realized mindset and social change targeted by the Islamic Prophet through inseparable togetherness of faith and morality. This study is based on hypotheses that is expressing faith and good moral principles together in Meccan verses in the Qur’an, is a direct relationship with established the desired stable society in Islam and faith and morality, and is important adopting morality with faith for the realization a healthy and lasting social change. The aim of the study is trying to understand and make sense how presented faith and morality verses in association with each other in the Meccan surah in Muslim’s holy book Qur’an. In our thesis, which was prepared with the sociology of religion perspective and carried out around the sociology of religion datas, firstly Qur’an verses and then, in terms of being basis, tafsir, books on morality are studied with the sociology of religion resources. In terms of Islam, conscious piety based on faith requires to live morally. Changes on the ignorance society made by the Prophet in his own period is a revolution of faith and morality in the strict sense.